Bevat babyvoeding op basis van rijst te veel arsenicum?

De Hoge Gezondheidsraad heeft aanbevelingen geformuleerd voor ouders en verzorgers over arseen in voeding voor baby's en peuters. Wetenschappers onderzochten de risico's.

Babyvoeding op basis van rijst bevat nog altijd meer arseen dan toegelaten. Het gaat om kleine dosissen die via de rijstplant in de voeding zijn terechtgekomen, maar ze vormen nog altijd een gezondheidsrisico, zegt Andrew Meharg, hoogleraar Plant- en Bodemwetenschappen aan de Queen’s University in Belfast in een wetenschappelijk vakblad. In januari 2016 legde de Europese Commissie vast hoeveel sporen arsenicum babyvoeding mag bevatten. Rijst is het voedingsproduct met het hoogste gehalte aan arsenicum: dit zware metaal mag de grens van 0,1 milligram per kilogram niet overschrijden.

"baby’s die kunstvoeding kregen na het drinken van een fles 6,7 keer zoveel arsenicum in de urine hadden dan baby’s die borstvoeding kregen"

Een onderzoek bij 11 baby’s van gemiddelde leeftijd 7,7 maanden, allemaal afkomstig uit Belfast, toont aan dat de baby’s die kunstvoeding kregen na het drinken van een fles 6,7 keer zoveel arsenicum in de urine hadden dan baby’s die borstvoeding kregen. Producten op basis van rijst worden vaak aanbevolen in geval van koemelkintolerantie.

De onderzoekers analyseerden ook het arseengehalte in babyvoeding op basis van rijst, rijstwafels en rijstcrackers voor baby’s van 9 verschillende fabrikanten, aangeboden in winkels in Belfast. Driekwart van de onderzochte producten bevatte te veel arsenicum (gemiddeld 0,117 mg per kg, tot maximum 0,177).

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Arsenicum is een zwaar metaal dat in de bodem en in het grondwater zit. Wie langdurig te hoge doses binnenkrijgt, kan schade aan zenuwen en bloedvaten oplopen. Ook het risico op kanker verhoogt. Wie niet overdrijft met rijst of rijstproducten, loopt geen gevaar. Kleine kinderen lopen omwille van het lage lichaamsgewicht wel meer risico. De studie uit Belfast is slechts op 11 kinderen gebaseerd, allemaal van niet-rokende moeders, maar dat neemt niet weg dat het toch goed is om weten dat rijstproducten te veel arsenicum kunnen bevatten.

Volgens het Nederlandse voedingscentrum, een betrouwbare informatiebron omtrent voeding, eten kinderen best niet iedere dag een rijstwafel, rijstproducten of rijst. De Hoge Gezondheidsraad in België beveelt nu aan voor ouders van baby's en peuters:

  • dat baby's een gevarieerde en evenwichtige voeding krijgen en zetmeelbronnen niet enkel te vervangen door vaste voedingsmiddelen op basis van rijst;
  • rijst te koken in een voldoende grote hoeveelheid water (6 keer zoveel water als rijst) en het kookwater weg te gieten alvorens de rijst op te dienen;
  • niet regelmatig rijstkoeken als snack te geven; 
  • borstvoeding, flesvoeding of koemelk niet te vervangen door rijstdranken; 
  • een arts of diëtist te raadplegen over geschikte alternatieven voor koemelk voor kinderen met een allergie of intolerantie. 

Conclusie

Rijst en rijstproducten, die veelal aanwezig zijn in babyvoeding, kunnen sporen van arseen bevatten. Dit zware metaal is in hoge doses schadelijk voor de gezondheid, vooral bij kinderen. Er is geen reden tot paniek, maar als advies geldt wel niet te overdrijven met rijst, rijstmelk, rijstwafels of andere afgeleiden.