Natuurwetenschappen

De Nobelprijs voor Scheikunde gaat dit jaar naar een celbioloog, een fysicus en een computerwetenschapper. David Baker slaagde erin om compleet nieuwe eiwitten te maken met Rosetta. Demis Hassabis en John M. Jumper gebruiken de kunstmatige intelligentie van AlphaFold2 om de structuur van zowat alle bekende eiwitten te voorspellen.

De Nobelprijs voor Fysica gaat dit jaar naar John Hopfield en Geoffrey Hinton: twee pioniers van het onderzoek naar neurale netwerken, dat mee aan de basis ligt van de huidige golf nieuwe AI-technologie.

Wiskundige Dirk Huylebrouck ontving een bijzondere brief van een Amerikaanse inmate: of hij eens naar zijn formule wilde kijken.

De Mount Everest is de voorbije 89.000 jaar ongeveer 15 tot 50 meter hoger geworden en groeit nog steeds.

Het genoom van de Zuid-Amerikaanse longvis (Lepidosiren paradoxa) telt maar liefst 91 miljard basen, dertig keer meer dan dat van de mens. Al zit er veel rommel-DNA tussen.

Op 22 september organiseert Platform Wiskunde Vlaanderen de tweede editie van het wiskundefestival MathFest. In een kort filmpje geven vijf deelnemers aan de Pitchbattle alvast een voorsmaakje. Wie verdedigt het best zijn of haar favoriete wiskundige? Stem mee!

Met Ramsey-getallen loste wiskundige Sam Mattheus (30) een oud probleem op een gloednieuwe manier op. Meetkundigen kenden de oplossing al een halve eeuw, ze wisten alleen niet dat het de oplossing was. Zijn onderzoek werd bekroond met de Eos Pipet i.s.m. de Jonge Academie.

De geschiedenisboeken van de wiskunde puilen uit met knappe koppen en hun belangrijke bijdrages. Maar wie is nu de populairste, de indrukwekkendste of de meest tot de verbeelding sprekende wiskundige aller tijden? Wij opteren alvast voor deze illustere figuren.

Wist je dat niet alle scheikundigen experimenten uitvoeren in een labo, maar sommigen ook een volledig onderzoek achter de computer doen?

Veronique Van Speybroeck, burgerlijk natuurkundig ingenieur en quantummodeleerder, krijgt de prestigieuze Francquiprijs voor exacte wetenschappen. Met haar pionierswerk baant ze de weg voor meer ecologische industriële processen van de toekomst.

Om een Ramseygetal te vinden, bracht hij twee takken van de wiskunde bijeen die elkaar normaal niet tegenkomen. Mattheus verwacht dat zijn manier van werken de wiskunde kan veranderen: ‘Zoeken naar iets wat er niet is, is contra-intuïtief. Dat moeten ook wiskundigen nog leren.’

De zoektocht naar nieuwe geneesmiddelen en materialen versnelt dankzij de toenemende rekenkracht van computers en zoekalgoritmes. Deze algoritmen helpen mij als scheikundige om gloednieuwe, piepkleine moleculaire schakelaars te ontdekken.

Wat decennialang gedacht werd versteende reptielenhuid te zijn geweest, blijkt bij nader onderzoek donkere verf te zijn.

Iedereen kent ondertussen ChatGPT. Toch hoor je maar weinig over hoe de chatbot nu precies in zijn werk gaat, wat toch nodig is om in te schatten wat hij al dan niet kan. Tijd dus om te duiken in de magie, wat betekent dat we gaan zwemmen in wiskunde!

Is de invloed van de mens op de aarde zo groot dat we kunnen spreken van het Antropoceen, het Tijdperk van de Mens? Die visie werd onlangs verworpen door een commissie van geologen.

... weinige regeltjes, die mij zijn gebleken, vaak nuttig te werken voor tal van docenten. Zie nu hoeveel decimalen! Ja hoor, het is weer pi-dag!

De waarneming van zwaartekrachtgolven was voor Kip Thorne de bekroning van een zoektocht die zowat vijftig jaar in beslag nam. ‘De jongere versie van mezelf zou vandaag wellicht niet in dit soort onderzoek terechtkomen.’