Darmflora van neanderthalers leek op de onze

Moderne mensen en neanderthalers delen niet alleen stukjes DNA, ook de samenstelling van het microbioom in onze darmen vertoont gelijkenissen. 'Deze bacteriën waren al aanwezig in de darmflora van onze laatste gemeenschappelijke voorouder, minstens 700 000 jaar geleden.'

El Salt blijft de wetenschap veel vertellen. De archeologische site in het zuidoosten van Spanje omspant een periode 60 000 tot 30 000 jaar geleden, en hoewel er ook overblijfselen van moderne mensen werden gevonden, zijn het vooral de resten van bewoning door neanderthalers die El Salt bijzonder maken. 

Het is ook de plek waar archeologen de oudste menselijke coprolieten aantroffen, gefossiliseerde uitwerpselen van zo'n 50 000 jaar oud. Uit die vondst bleek eerder al dat neanderthalers veel meer planten aten dan voorheen werd aangenomen. Maar deze feces-stalen bevatten nog meer informatie. Een recente DNA-analyse liet zien dat de darmflora van neanderthalers sterke gelijkenissen vertoont met de onze.

Het analyseren van fossiel DNA uit feces van 50 000 jaar oud is een wetenschappelijke krachttoer. De technologie werd nooit eerder toegepast op feces van meer dan 8000 jaar oud, zo vertelt Stephanie Schnorr, biologisch antropoloog verbonden aan het Konrad Lorenz Institute for Evolution and Cognition Research. 'In de uitwerpselen vond men coprosanol en stigmasol, twee bijproducten van het menselijk metabolisme. De laag waarin de coprolieten gevonden werden dateren uit de periode dat neanderthalers zich in El Salt ophielden. Gelukkig voor ons zijn de overblijfselen in deze laag van de site erg goed bewaard, wat ons in staat stelde moleculen op te sporen die informatie bevatten over de types bacteriën in de darmen van neanderthalers.'

Diepgaande symbiose

De bacteriën die Schnorr en haar team identificeerden zoals Bifidobacterium, Blautia en Ruminococcus behoren tot dezelfde families die zich vandaag in onze darmen ophouden. De darmflora van neanderthalers vertoont dus belangrijke overeenkomsten met die van ons, de homo sapiens. Hoogstwaarschijnlijk dateert deze gemeenschap van micro-organismen van voor het moment dat beide soorten een ander evolutionair pad insloegen, aldus Stephanie Schnorr. 'Dat betekent dat deze bacteriën al aanwezig waren in de darmflora van onze laatste gemeenschappelijke voorouder, dus minstens 700 000 jaar geleden.'

Nieuw onderzoek naar de rijke gemeenschap aan bacteriën in onze darmen laat zien hoe belangrijk die micro-organismen wel zijn. Ze spelen een cruciale rol in de werking van ons lichaam. Een hele waaier aan factoren beïnvloedt de samenstelling van onze darmflora, zoals ons dieet. Maar ondanks het feit dat wij er vandaag een heel ander eetpatroon op nahouden dan de neanderthalers van El Salt, delen we toch een belangrijk deel van onze darmflora.