Veilig alternatief voor antidepressiva tijdens de zwangerschap

Het afbouwen van antidepressiva tijdens de zwangerschap is veilig voor zowel moeder als kind als er ook psychologische training wordt aangeboden.

Niet minder dan 2 tot 3 procent van alle zwangere vrouwen slikt antidepressiva. Aangezien er aanwijzingen zijn dat de medicatie niet gezond is voor de ongeboren baby en bijvoorbeeld het risico op het ontwikkelen van autisme verhoogt, krijgen deze vrouwen vaak de raad met de pillen te stoppen. Maar ook dat is niet zonder gevaar, want dat kan dan weer een terugkeer van de depressie met zich meebrengen, wat ook ongunstig is voor het kind.

Marlies Brouwers van de Universiteit Utrecht onderzocht de afgelopen 4,5 jaar of Preventieve Cognitieve Therapie - een kortdurende psychologische training - in combinatie met het afbouwen van antidepressiva een alternatieve behandeling kan zijn. In wereldwijd de eerste gerandomiseerde studie naar het effect van het doorslikken of afbouwen van antidepressiva op vrouwen en hun kinderen, deelde ze een groep van 44 zwangere vrouwen die herstelden van een depressie op in twee groepen, waarvan de ene helft antidepressiva bleef slikken en de andere helft de pillen afbouwde en PCT kreeg.

Uit de resultaten bleek dat het afbouwen van de antidepressiva in combinatie met PCT geen negatieve effecten had op de vrouwen en hen even goed beschermde tegen veranderingen van emoties en tegen een terugval van depressie als de moeders die de medicatie bleven innemen. Bovendien had de alternatieve behandeling geen significante verschillen voor de ongeboren baby, zoals een lager geboortegewicht of een kortere zwangerschapsduur. Dat betekent dus dat de therapie een goed alternatief is voor zwangere vrouwen.

Meer onderzoek

Belangrijk is wel dat alle vrouwen in het onderzoek hersteld waren van een depressie en antidepressiva slikten om een herval in depressie te vermijden. Of de resultaten ook gelden voor vrouwen die op het moment van hun zwangerschap nog kampen met een depressie, is nog onduidelijk. Net zoals het dat is voor vrouwen die antidepressiva slikken voor andere redenen dan een depressie, zoals angst, of voor vrouwen die antidepressiva slikken in de periode dat ze borstvoeding geven. Volgens de internationale richtlijnen zouden ze de pillen moeten blijven slikken, maar volgens Brouwer is er dringend nood aan meer onderzoek voor die groepen.

In de toekomst wil Brouwer ook de effecten van de therapie voor kinderen bestuderen op lange termijn. ‘We willen onder andere uitzoeken of deze kinderen op latere leeftijd bepaalde stoornissen ontwikkelen’, vertelt ze.