Er bestaat onvoldoende bewijs dat cannabis en CBD helpen tegen de aandoeningen waarvoor ze worden gepromoot, blijkt uit een grote studie.
Het gebruik van cannabis en cannabinoïden voor medische doeleinden is wijdverspreid. Uit een grootschalige enquëte die in 2018 in de VS en Canada bij 27.169 volwassenen van 16 tot 65 jaar werd uitgevoerd, bleek bijvoorbeeld dat 27 procent van de ondervraagden ooit cannabis of cannabinoïden had gebruikt voor de behandeling van bijvoorbeeld pijn (53%), angst (52%) en slapeloosheid (46%). In Nederland gebruiken volgens een onderzoek van 2023 130.000 mensen cannabis voor medische doeleinden. Een ander onderzoek uit 2020 liet zien dat zo'n 240.000 Nederlanders CBD-olie om medische redenen innamen.
Cannabis verwijst naar producten die afgeleid zijn van de cannabisplant, cannabinoïden naar de actieve stoffen die daarin voorkomen of de synthetische vormen daarvan. Denk aan Δ9-THC, de psychoactieve stof die een roes veroorzaakt en cannabidiol (CBD), dat niet bedwelmend werkt.
Vandaag verschijnen de resultaten van een review van Engelstalige observationele studies, gerandomiseerde klinische studies, systematische reviews, klinische richtlijnen en meta-analyses die werden gepubliceerd tussen 1 januari 2010 en 15 september 2025 en gaan over het therapeutische gebruik van cannabis en cannabinoïden bij volwassenen. Daaruit blijkt dat voorgeschreven cannabinoïden in vergelijking met een placebo inderdaad zorgen voor een kleine maar significante vermindering van misselijkheid en braken, door verschillende oorzaken zoals chemotherapie. En dat cannabinoïden in vergelijking met een placebo een matig effect hebben op de toename van het lichaamsgewicht bij patiënten met hiv en/of aids. Maar ook dat voor andere aandoeningen waarvoor cannabis en cannabinoiden worden gepromoot, zoals acute pijn en slapeloosheid, bewijs uit gerandomiseerde klinische studies ontbreekt.
Niet zonder gevaar
De onderzoekers wijzen er ook op dat het gebruik van geïnhaleerde of krachtige cannabis of cannabinoïden niet zonder gevaar is, zelfs als het gebruikt wordt voor medische doeleinden. Krachtige cannabis wordt bijvoorbeeld in verband gebracht met een verhoogd risico op psychotische symptomen en op een gegeneraliseerde angststoornis. Dagelijks cannabis inhaleren in vergelijking met niet-dagelijks gebruik wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op hartziekten, hartaanvallen en beroertes.
De onderzoekers raden artsen die cannabis of cannabinoïden voor medisch gebruik overwegen, aan om altijd de voordelen af te wegen tegen de risico's wanneer zij met patiënten een geïnformeerd gesprek over het gebruik van cannabis of cannabinoïden aangaan. Ze moeten ook de interacties ervan met geneesmiddelen evalueren en beoordelen of er contra-indicaties zijn zoals zwangerschap of aandoeningen zoals schizofrenie of ischemische hartziekte waarbij de risico's waarschijnlijk groter zijn dan de voordelen. Ze moeten ook strategieën bespreken om de schade ervan te beperken, zoals het vermijden van gelijktijdig gebruik met alcohol of andere middelen zoals benzodiazepinen die het centrale zenuwstelsel onderdrukken, het gebruik van de laagst effectieve dosis, en het vermijden van het gebruik ervan tijdens het autorijden of het bedienen van machines.
