Het werk van James Watson over de ontdekking van de structuur van DNA leidde tot een revolutie in de biologie en genetica.
Moleculair bioloog James Dewey Watson, wiens werk heeft bijgedragen aan het ontcijferen van de structuur van DNA, is op 6 november 2025 overleden. Hij werd 97 jaar oud.
Watson was vooral bekend om zijn bijdrage aan de ontdekking van de dubbele helixstructuur van DNA in 1953, toen hij en moleculair bioloog Francis Crick hun onderzoek publiceerden in Nature. De ontdekking toonde aan hoe genetische informatie wordt opgeslagen en gerepliceerd en luidde een nieuw tijdperk in voor de moleculaire genetica en biotechnologie.
Watson werd op 6 april 1928 in Chicago geboren. Hij ging op 15-jarige leeftijd naar de universiteit van Chicago, behaalde een diploma in dierkunde en promoveerde vervolgens in 1950 aan de Indiana University. In 1951 trad hij toe tot het Cavendish Laboratory van de Universiteit van Cambridge in het Verenigd Koninkrijk. Daar ontmoette hij Crick, met wie hij samen aan een onderzoek naar de aard van DNA werkte.
Hun grote doorbraak was grotendeels te danken aan röntgendiffractie-gegevens die waren verzameld door chemicus Rosalind Franklin en biofysicus Maurice Wilkins aan het King's College London. Watson deelde de Nobelprijs voor Geneeskunde in 1962 met Wilkins en Crick. Franklin kreeg pas veel later erkenning voor haar bijdrage.
mRNA
Watson trad later toe tot de faculteit biologie van de universiteit van Harvard, waar zijn onderzoek zich richtte op het begrijpen van boodschapper-RNA. In 1968 werd hij benoemd tot hoofd van het Cold Spring Harbor Laboratory, dat hij hielp uitgroeien tot een toonaangevend centrum voor genetisch onderzoek.
Watson was auteur van verschillende boeken, waaronder The Double Helix en Molecular Biology of the Gene.
Zijn nalatenschap werd besmet door herhaalde racistische uitspraken waarin hij een verband legde tussen ras en intelligentie. Die uitspraken leidden in 2007 tot zijn ontslag bij Cold Spring Harbor.
Lees ook: De dubbele helix, te populair om goed te zijn?
Eerder blikten journalisten Geert De Vriese en Frank van Laeken terug op de publicatie van The Double Helix: in maart 1968 belandt Nobelprijswinnaar James D. Watson in het oog van een opmerkelijke storm. Zijn boek The Double Helix wordt een commercieel succes, maar oogst ook tegenkanting bij zijn collegae.
