Vliegtuigen stoten meer uit dan enkel CO2

15 juli 2019 door GDV

De condenssporen in het zog van een vliegtuig vormen een onderschat klimaatgevaar.

Condenssporen, de witte pseudowolkenslierten die uit de staart van een vliegtuig lijken te komen, hebben een onderbelichte impact op het broeikaseffect. Dat is de vaststelling en de eraan gekoppelde waarschuwing van het Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt (DLR), na een onderzoek waarvan de resultaten verschenen in het vakblad Atmospheric Chemistry and Physics.

De kunstmatige wolken ontstaan door de uitlaatgassen van vliegtuigmotoren. Ze bestaan uit waterdamp, roetdeeltjes en andere verbrandingsresten. Door de extreme koude op grote hoogte zijn ze gecondenseerd.

In die condenssporen schuilt een onderschat gevaar, stellen auteurs van het rapport Lisa Bock en Ulrike Burkhardt: ‘Er is geen sprake van CO2, en daardoor komt het niet voor in belangrijke afspraken, akkoorden en plannen. Denk bijvoorbeeld aan het CORSIA-schema van de Verenigde Naties.’

‘De volledige naam van het CORSIA-schema zegt alles: Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation. Elke niet-CO2-uitstoot van vliegtuigen, zoals condenssporen, valt daar buiten. Terwijl ze tot zeventien uur kunnen aanhouden en een bewezen netto-opwarmingseffect hebben.’

‘De impact van condenssporen op de aardopwarming zal tegen 2050 verdriedubbeld zijn'

‘In 2005 was de toenemende luchtvaart verantwoordelijk voor 5 procent van het klimaatopwarmingsvermogen (de mate waarin een broeikasgas kan bijdragen tot de aardopwarming, nvdr.). Condenssporen waren daarvan de belangrijkste component’, aldus Bock en Burkhardt in het rapport.

‘Ons onderzoek wijst uit dat hun impact tegen 2050 verdriedubbeld zal zijn, als gevolg van de nog steeds groeiende luchtvaart. Het is een belangrijke maar verwaarloosde niet-CO2-gebonden factor in het broeikaseffect.’

Andere experts zien het genuanceerder. Er bestaat een consensus over de waarschijnlijke impact van de condenssporen. Die zou ongeveer het dubbele zijn van die van de CO2 die voortkomt uit luchtvaart. ‘Maar het gaat ook om de afbreekbaarheid’, stelt Keith Shine, hoogleraar meteorologie en klimaatwetenschap (University of Reading).

‘Stel dat we vandaag elke vorm van luchtvaart voorgoed zouden stopzetten. Dan zou het slechts een kwestie van uren zijn voor alle condenssporen voorgoed verdwenen zijn. Terwijl daar voor de uitgestoten CO2 decennia zouden overheen gaan.’