Tot nader order moeten we nog altijd wachten op het eerste bewijs van buitenaards leven, en al zeker op een persoonlijk bezoekje van aliens. Maar aan het einde van de jaren 80 en begin jaren 90 waren er in Wallonië toch enkele bizarre verschijnselen die in die richting leken te wijzen, brengt de documentaire Ufo’s boven België in herinnering.
Beeld: Dalton Distribution
In november 1989 zien twee rijkswachters een honderd meter lang, driehoekig toestel met felle lichten zweven boven een voetbalveld in Eupen. Tientallen andere buurtbewoners maken soortgelijke meldingen. Aangezien niemand weet wat het vliegende object precies is, wordt het gecategoriseerd als een ufo - unidentified flying object. In de daaropvolgende maanden komen nog meer meldingen binnen op andere plaatsen in de brede regio. SOBEPS, de Société belge d'étude des phénomènes spatiaux, wordt bij de zaak betrokken. De organisatie werd in 1971 in het leven geroepen om ufo-achtige fenomenen objectief en wetenschappelijk te onderzoeken en, hopelijk, te verklaren.
De docu Ufo's boven België probeert die bizarre ontwikkelingen van 35 jaar geleden te reconstrueren, voornamelijk aan de hand van getuigenissen van onderzoekers en wetenschappers die meewerkten aan het onderzoek naar de mysterieuze verschijningen. Onder hen fysicus Auguste Meessen van de UCLouvain, die geen andere uitleg zag dan buitenaards leven, maar ook ULB-prof Léon Brenig, die sceptischer uit de hoek komt.
Oogkleppen
De getuigenverslagen die in de film aan bod komen - en dat zijn er op den duur wel erg veel - worden opgesmukt met filmische reconstructies. Die doen in het beste geval denken aan unheimliche scènes uit The X-Files, maar voelen na een tijdje gewoon overbodig aan. Sterker wordt de docu wanneer de betrokkenen vandaag terugkijken op de gebeurtenissen, en de reacties en denkwijzen van toen door een hedendaagse bril beschouwen. Zo kreeg SOBEPS de kritiek dat ze te gretig zocht naar buitenaardse verklaringen, en dat die oogkleppen het onderzoek geen goed deden.
De oorzaak van de ufogolf werd nooit opgehelderd, en ook Ufo's boven België komt niet plots met nieuwe hypothesen op de proppen. Wel is het ongemeen boeiend te zien hoe de wetenschap danig wordt uitgedaagd door dergelijke schijnbaar onverklaarbare voorvallen, en hoe uiteenlopende partijen in periodes van crisis samenwerken, van universitairen over hobbyisten tot zelfs de luchtmacht.
Ufo’s boven België. Bram Conjaerts en Maarten Bernaerts. Uit via Dalton Distribution. Vanaf 20 augustus in de cinema.