Boekrecensie

Liever een kwallenbestaan dan een luizenleventje

30 mei 2022 door KV

De mens kan een puntje zuigen aan hoe kwallen en andere organismen hun leven rekken, lees je in Onsterfelijke kwallen en eeuwenoude haaien van Nicklas Brendborg.

We worden geboren als baby, groeien op als peuter, kind en puber, worden volwassen en gaan uiteindelijk dood. Die korte samenvatting van het leven geldt wonderwel niet voor alle organismen.

De kwal Turritopsis dohrnii kan terugkeren in zijn ontwikkeling. Dat betekent dat het dier eerst geslachtsrijp wordt, maar dan teruggaan naar het eerste stadium van zijn ontwikkeling. Vervolgens wordt hij opnieuw volwassen. De kwal kan daardoor in theorie eeuwig blijven leven.

De onsterfelijke kwal is een extreem geval. Toch: er zijn ook haaien die probleemloos vier eeuwen blijven rondzwemmen en duizend jaar oude bomen. En van die lelijke naakte molrat die gevoelloos is voor kanker zag je vast al eens foto’s passeren. In zijn nieuwe boek onderzoekt microbioloog Nicklas Brendborg wat het opvallende verouderingsproces van deze dieren ons kan leren over een lang en gezond leven. Zit het in hun genen of ligt het aan wat ze eten? Of hebben ze nog een ander geheim voor het eeuwige leven? En uiteraard: zullen wij er ook ooit in slagen om in de tuin te ravotten met onze achter-achter-achter-achter-achterkleinkinderen?