Sociale isolatie verandert het brein

18 mei 2018 door AB

Langdurige sociale isolatie zorgt voor de productie van een molecuul in de hersenen dat agressief en angstig gedrag aanmoedigt.

Muizen die twee weken lang in sociale isolatie leven, worden agressiever en angstiger. Zo blijven ze langer verstijfd zitten na het zien van een bedreiging dan voor het isolement. Ook reageren ze agressief op andere muizen die ze nooit eerder zagen. De gedragsveranderingen vinden niet plaats na een isolatie van 24 uur. De oorzaak van de veranderingen is de productie van het molecuul neurokinin B (NkB), melden wetenschappers in het vakblad Cell.

Hoewel het onderzoek is gedaan met muizen, geven de resultaten richting aan verder onderzoek met mensen

De wetenschappers van het California Institute of Technology zetten eerder onderzoek met fruitvliegjes voort. Daar vonden ze een molecuul, genaamd tachykinin, dat vrijkomt na sociale isolatie en agressief gedrag stimuleert. De onderzoekers keken naar de genetische code voor tachykinin in de fruitvliegjes en vonden diezelfde code ook in de muizen. Daar bleek niet tachykinin maar NkB gelinkt te zijn aan de genetische code.

NkB is een peptide dat in het muizenbrein vooral in de amygdala en in de hypothalamus aanwezig is. Deze hersengebieden spelen een rol bij sociaal gedrag en de regulatie van emoties. Specifieke neuronen in het brein zorgen voor het vrijkomen van NkB.  NkB kan op zijn beurt weer andere neuronen activeren en zo uiteindelijk veranderingen in gedrag teweeg brengen.

Het muizenbrein produceert meer NkB na de sociale isolatie dan voor de periode van eenzaamheid. De wetenschappers probeerden vervolgens om het peptide te onderdrukken zo dat het geen andere neuronen meer kon activeren. Deden ze dit in de amygdala dan werden de muizen minder angstig. Een onderdrukking in de hypothalamus leidde tot verminderd agressief gedrag. Hetzelfde eiwit is te vinden in verschillende hersengebieden, waardoor het verschillende gedragsveranderingen kan veroorzaken, concluderen de wetenschappers.

Langdurige sociale isolatie leidt in mensen vaak tot allerlei psychische problemen, zoals depressies en post traumatische stressstoornissen. Hoewel het onderzoek is gedaan met muizen, geven de resultaten richting aan verder onderzoek met mensen. Ook wij hebben namelijk dezelfde genetische code. Huidige medicijnen grijpen vaak aan op grote delen van het brein en zorgen zo voor bijwerkingen. De resultaten dragen mogelijk bij aan de ontwikkeling van een specifiekere behandeling voor problemen met agressie en angst.