De blockchain van de kip en het ei

Voor velen is blockchain synoniem met bitcoin. Maar de technologie leent zich ook voor andere toepassingen dan cryptogeld. Binnenkort toont ze je precies waar je eieren vandaan komen.

Carrefour zal dit jaar blockchains gebruiken om de bevoorradingsketen van verse voedselwaren te controleren. Daarmee past de Franse supermarktketen een van de hipste technologieën van het moment toe om een van de grootste bekommernissen bij de consument te ontzenuwen: voedselveiligheid.

Een eitje dat vanaf de kip richting je lokale supermarkt reist, neemt in de bijbehorende blockchain alle mogelijke tussenstappen mee

Aanvankelijk gebruikte Carrefour blockchains op kleine schaal om na te gaan of de eieren uit de Auvergne-streek wel echt zo vers waren als de leveranciers hadden beloofd. Begin maart volgde dan een project in België rond de traceerbaarheid van producten van het merk Belchick’n.

De voorbije jaren zijn enkele voedselschandalen aan het licht gekomen. Consumenten besteden nu meer aandacht aan wat ze kopen en eten, en aan het welzijn van de dieren, zegt een woordvoerder van de winkelketen. ‘Carrefour wil zijn klanten geruststellen met een transparante en geïntegreerde toevoerketen voor kip.’ In het najaar volgt een uitbreiding naar acht andere productgroepen bij Carrefour, waaronder honing, melkproducten en hamburgers. De technologie is bedoeld voor intern gebruik, zodat de keten een betere kwaliteitscontrole kan uitoefenen.

Al zou ook de consument er iets aan hebben. Bedoeling is dat die via een app een QR-code op eieren scant en meteen te zien krijgt van welke boerderij ze komen, op welke dag de eitjes gelegd werden en zelfs welke voeding de legkip verorberd heeft.

Kip geïdentificeerd

Een blockchain is niets meer dan een register dat zo opgebouwd is dat je het achteraf niet kunt aanpassen. Het bestaat uit een algoritme dat steeds voortbouwt op gegevens van de voorgaande transacties. Dat betekent dat als je eerdere input, zoals de naam van een slachthuis, wil modificeren, je automatisch een merkbare verandering later in de blockchain-keten teweegbrengt.

Bovendien zijn blockchains gedecentraliseerd. Ze zijn niet in handen van één organisatie, maar zijn verspreid over de computers van alle gebruikers. Die beide eigenschappen maken het nagenoeg onmogelijk voor één partij om transacties te vervalsen. En als ‘transacties’ nog altijd zeer boekhoudkundig klinkt, dan kun je dat vervangen door iets meer praktijkgericht, zoals ‘tussenstappen in een logistieke keten’.

Een eitje dat vanaf de kip richting je lokale supermarkt reist, neemt in de bijbehorende blockchain alle mogelijke tussenstappen mee. De identiteiten van de boer en van de kip, de legdatum, de voedermomenten, de aankomst in het distributiecentrum en daarna in de winkel zijn gebeurtenissen die allemaal geregistreerd kunnen worden in een blockchain. Dat biedt meteen de garantie dat de afkomst die op de doos vermeld staat daadwerkelijk klopt.

Eerlijke auto’s

Het initiatief van Carrefour illustreert hoe blockchains in steeds meer industrieën ingang vinden. De technologie mag dan vooral met bitcoin geassocieerd worden, eigenlijk is ze multi-inzetbaar. De logistieke wereld is wellicht de eerste die er grootschalig mee aan de slag gaat, maar er wordt ook gewerkt aan medische en overheidstoepassingen.

Autobouwer BMW zal een blockchain inzetten om zich ervan te verzekeren dat de accu’s van zijn elektrische wagens eerlijke kobalt bevatten. Dat cruciale metaal wordt voornamelijk in Midden-Afrika gedolven, waar werkgevers al eens een loopje nemen met de veiligheid van hun arbeiders. Via een blockchain kan BMW verhinderen dat het kobalt uit ongereguleerde mijnen aankoopt – zelfs als de werkgevers hun achtergrond maskeren met een schijnbaar legitieme façade.

Het draait trouwens niet enkel rond traceerbaarheid van grondstoffen. Porsche wil een blockchain inzetten om auto’s op een beter beveiligde manier te ontgrendelen via de smartphone. Dat zou veiliger zijn dan huidige keyless-oplossingen, die werken met een vast radiosignaal dat autodieven kunnen onderscheppen.