Het miniatuurmodel ontwikkeld aan de VUB moet onderzoekers meer inzicht in de teelbal geven. ‘De effecten van hormoonverstoorders zoals PFAS kunnen we nu beter onderzoeken.’
Bij de helft van de koppels die er niet in slagen zwanger te worden, speelt de verminderde vruchtbaarheid van de man en de verlaagde kwaliteit van de zaadcellen een rol. Maar onderzoek naar de verschillende oorzaken van een verminderde spermakwaliteit wordt bemoeilijkt door een onvolledige kennis van de voortplantingsbiologie van de man.
Om aan dit probleem het hoofd te bieden, ontwikkelde Guillaume Richer van de onderzoeksgroep Biologie van de Testis aan de Vrije Universiteit Brussel voor zijn PhD-studie een driedimensionaal model van de teelbal. Het past in het bredere doel van de onderzoeksgroep om beter te begrijpen hoe de teelbal in elkaar zit.
Richer maakte mallen uit alginaat en agarose, respectievelijk een slijmachtig en sponsachtig materiaal gemaakt van algen, en introduceerde er primaire testiculaire cellen – de voorlopers van teelbalcellen – van muizen in. De cellen die afkomstig waren uit teelballen van muizen bleken zich bij een specifieke dichtheid en onder invloed van bepaalde groeifactoren te organiseren in buisachtige structuren, waarin spermacellen in een werkende teelbal worden geproduceerd. ‘In het model waren de cellen dus op zichzelf in staat om de structuur van de teelbal te herstellen’, vertelt Richer.
PFAS
In een reeks van experimenten slaagde Richer erin om de kiemcellen langdurig te laten overleven en uiteindelijk ook om in de meeste gevallen spermatiden (voorlopers van zaadcellen) te produceren. Volgens Richer zijn dit belangrijke resultaten, omdat het model ook voor andere toepassingen gebruikt kan worden. Zo biedt het de mogelijkheid om potentieel schadelijke stoffen te testen. ‘De effecten van zogenoemde hormoonverstoorders, zoals PFAS, op de ontwikkeling van de teelbal en de spermaproductie bijvoorbeeld kunnen met het model beter onderzocht worden’, vertelt hij.
Het miniatuurmodel van de teelbal zou volgens Richer kunnen bijdragen aan een beter begrip van mannelijke onvruchtbaarheid. ‘En slagen we erin de resultaten te herhalen met menselijk materiaal, dan kunnen we de in het model gecreëerde spermacellen gebruiken voor kunstmatige voortplanting’, vertelt hij.
