Natuurwetenschappen

De Nobelprijs Chemie 2021 gaat naar Benjamin List en David MacMillan voor de ontwikkeling van organokatalysatoren, instrumenten om molecules te bouwen.

Precies honderd jaar na Albert Einstein delen Syukoro Manabe, Klaus Hasselmann en Giorgio Parisi de Nobelprijs voor Fysica 2021. De Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen bekroonde het drietal dinsdagmiddag voor hun ‘baanbrekende bijdragen aan ons inzicht in de eigenschappen en evolutie van complexe fysische systemen’, zoals het klimaat.

Het KU Leuven iGEM-team is volop bezig het DNA van plantencellen met gerichte evolutie te sturen. Maar hoe zien ze wat er juist in al die transparante vloeistof zit? Biologen zijn meesters in het onzichtbare zichtbaar maken.

Als alle andere maatregelen falen om het tekort aan wiskundeleraars op te vangen, moeten we de verloning in het onderwijs regelen volgens vraag en aanbod, schrijft Dirk Huylebrouck.

Zestien wetenschappers gaan de uitdaging aan om de kern van hun jarenlange doctoraatsonderzoek in drie minuten uit te leggen.

Geen fans in het stadion, maar wel miljoenen kijkers thuis voor de buis om de openingsceremonie van de 32e Olympische Spelen in Tokyo te volgen. Zoals steeds een hele show, waarbij de Japanners deze keer uitpakten met onder meer een technisch hoogstandje met 1824 drones. Maar de eerste halve minuut van het spektakel was al meer dan genoeg om onze wiskundige honger weer voor even te stillen.

Wolkjes deuterium moeten losgeslagen elektronen in de ITER- fusiereactor onderscheppen.

De kracht van sciencefiction zit vaak in het exploreren van nieuwe mogelijkheden en de voor- en nadelen die ze meebrengen. Wat doen we met die informatie in de werkelijkheid?

Hoe eenzaam kan een priemgetal zijn? Niet enkel kunnen ze omgeven worden door priemwoestijnen, ze kunnen ook aan cijfergevoeligheid lijden waardoor andere priemgetallen zo goed als onbereikbaar worden. In 2020 ontdekte Michael Filaseta van de universiteit van South Carolina een nog meer extreme contactstoornis bij sommige priemgetallen: zij bleken hypercijfergevoelig. Dit jaar bewees hij bovendien dat dit helemaal geen zeldzaam fenomeen is. Maar omdat ze zich enkel bij heel grote priemgetallen manifesteert, bleef deze eigenschap tot nu toe onder de radar.

Harvey Friedman maakt er zijn levenswerk van om onbereikbare wiskunde tastbaar te maken. Later dit jaar neemt de gerenommeerde wetenschapper een positie in als gastprofessor aan de Universiteit Gent. Een gesprek met een man die even hartelijk is als intelligent.

Tijdens een eindeloze rit kijk je ongetwijfeld weleens naar het schermpje van de gps om te zien hoe lang het nog rijden is. Dat het toestel je dat kan vertellen, is te danken aan een knap staaltje technologie waarin heel wat wiskunde samenkomt. Wiskundige Ann Dooms (VUB) legt uit hoe die technologie werkt.

Blogger Hannelore Prinsen deed lange tijd aan karate. Langzamerhand kwam ze erachter dat de techieken steunden op fysica. ‘Pas toen ik die link legde, veranderden de bewegingen die ik voordien als belachelijk en nutteloos had beschouwd in een krachtig wapen.’

Het wiskundetijdschrift Pythagoras bestaat zestig jaar. Dat wordt gevierd met een boek vol doordenkers. Ook wiskundige Dirk Huylebrouck waagde zich eraan. 'Ik voelde mijn hersenen opnieuw kraken alsof ik jong was.'

Resultaten van experimenten met de deeltjesversneller van het CERN in Genève wijzen voorzichtig in die richting.

Ter gelegenheid van pi-dag presenteren wiskundebloggers Paul Levrie en Rudi Penne enkele pi-weetjes én vertellen ze je alles over het Platform Wiskunde Vlaanderen, dat vandaag gelanceerd wordt.

Meer dan anderhalve eeuw na haar dood blijft Ada Lovelace een toonbeeld in de wiskunde- en computerwetenschappen.