Natuurwetenschappen
Waar een weg is, is wiskunde
Tijdens een eindeloze rit kijk je ongetwijfeld weleens naar het schermpje van de gps om te zien hoe lang het nog rijden is. Dat het toestel je dat kan vertellen, is te danken aan een knap staaltje technologie waarin heel wat wiskunde samenkomt. Wiskundige Ann Dooms (VUB) legt uit hoe die technologie werkt.
De fysica achter karate
Blogger Hannelore Prinsen deed lange tijd aan karate. Langzamerhand kwam ze erachter dat de techieken steunden op fysica. ‘Pas toen ik die link legde, veranderden de bewegingen die ik voordien als belachelijk en nutteloos had beschouwd in een krachtig wapen.’
De Dikke Pythagoras: los jij deze doordenkers op?
Het wiskundetijdschrift Pythagoras bestaat zestig jaar. Dat wordt gevierd met een boek vol doordenkers. Ook wiskundige Dirk Huylebrouck waagde zich eraan. 'Ik voelde mijn hersenen opnieuw kraken alsof ik jong was.'
Zit er een barstje in ons begrip van de werkelijkheid?
Resultaten van experimenten met de deeltjesversneller van het CERN in Genève wijzen voorzichtig in die richting.
De Pi-dag, het Platform Wiskunde Vlaanderen en een Prijsvraag
Ter gelegenheid van pi-dag presenteren wiskundebloggers Paul Levrie en Rudi Penne enkele pi-weetjes én vertellen ze je alles over het Platform Wiskunde Vlaanderen, dat vandaag gelanceerd wordt.
‘Ons begrip van de atoomkern is nog altijd beperkt’
In het Europese deeltjeslab CERN produceren fysici superexotische atoomkernen. Door die te bestuderen worden nog onbetreden gebieden op de ‘kernkaart’ verkend, waarbij zogenaamde magische kernen als ankerpunten dienen.
De to-dolijst van een filosoof
Filosoof Sylvia Wenmackers kijkt naar haar takenlijst voor de komende week en zucht. Hoe komt ze als filosoof toch aan al dat werk, terwijl haar vakgebied al zo vaak is doodverklaard?
Prinses Sjeherazade, het lievelingsgetal van Sheldon en hoe Cheryll Lychrel werd
Gelukkige palindroomdag! De datum van vandaag (12/02/2021) is een palindroomgetal, ook wel een Sjeherazadegetal genoemd naar de Perzische vertelster van de verhalen uit 1001 Nachten. Op deze 'palindroomdag' praten wiskundebloggers Rudi Penne en Paul Levrie je bij over die bijzondere getallen.
Wiskundige Ann Dooms over heldin Ada Lovelace, de eerste programmeur ter wereld
De Britse wiskundige Ada Lovelace (1815-1852) plantte het eerste zaadje van zowat alle digitale toepassingen die we vandaag zo cool vinden. Geen wonder dus dat ze de wetenschapsheldin is van wiskundige Ann Dooms (VUB). In onze podcast praat Ann over Ada, maar ook over haar eigen onderzoek en dat van andere topwiskundigen Pattie Maes, pionier op vlak van kunstmatige intelligentie, en Ingrid Daubechies, de moeder van de JPEG 2000.
Planten versus bacteriën: een haat-liefdeverhouding
Bacteriën zijn kleine maar complexe organismen. Ze kunnen zoveel meer dan aanvankelijk gedacht. Eén van hun vele mogelijkheden is het aangaan van interacties met planten. Hoe gaan deze twee totaal verschillende levensvormen met elkaar om en hoe kunnen ze ons helpen in onze zoektocht naar een meer duurzame landbouw?
Sangaku’s, origami en efficiënt anderhalvemeteren
Naar het theater of de cinema gaan is voorlopig niet toegestaan. Maar hoe gaan we het best zitten als het weer mag? Wiskundige Rudi Penne vindt inspiratie bij sangaku's, Japanse meetkundige puzzels, om efficiënt afstand te houden.
Nederlandse ‘pionier van het standaardmodel’ overleden
Martinus ‘Tini’ Veltman verenigde samen met zijn promovendus Gerard ’t Hooft de elektromagnetische kracht met de zwakke kernkracht, twee van de vier fundamentele natuurkrachten. Het leverde het duo in 1999 de Nobelprijs op. Veltman is op op 89-jarige leeftijd overleden.
‘We zullen in het CERN geen hogere dimensie vinden’
De opstart van de Large Hadron Collider (LHC) op 10 september markeert het begin van een nieuwe periode in de natuurkunde van het allerkleinste. Deeltjesfysici gaan in het onbetreden energiegebied van de teraelektronvolts op zoek naar antwoorden op fundamentele vragen. Het gevierde ‘standaardmodel’ staat voor zijn lakmoestest. De Nederlandse Nobellaureaat Martinus Veltman is een van die briljante geesten die de meest succesvolle theorie uit de natuurkunde hebben opgebouwd.
Wetenschap versus gezond verstand
De wetenschap mag dan ontstaan zijn uit gezond verstand, ze is niet zonder meer het verlengstuk ervan.
Kennen we het volledige menselijke DNA?
In het jaar 2000 werd aangekondigd dat het volledige humane DNA bepaald was. Maar was dat wel zo? De nieuwste biotechnologie en bioinformatica technieken zetten twintig jaar later de gebrekken van het meest ambitieuze project in de biologie recht.
Pret in een pandemiejaar
Het was natuurlijk een klotejaar, maar de wetenschap deed wetenschapswatcher Hetty Helsmoortel ook vaak glimlachen. En dus presenteert ze je met veel plezier: het jaar in wetenschappelijke faits divers.
Acht denkfouten over covid-19
Tijdens deze epidemie gaat veel desinformatie viraal, maar net zo goed worden er uit correcte aannames onjuiste conclusies getrokken. Wetenschapsfilosoof Sylvia Wenmackers vond acht denkfouten over covid-19 die te maken hebben met kansrekening.
