Natuurwetenschappen

Hoewel wetenschapsfilosoof Sylvia Wenmackers (KU Leuven) conflicten zoveel mogelijk vermijdt, komt ook zij weleens in een heftige discussie terecht. De oorzaak? De inspectieparadox.

Het moet niet al 7 zijn wat de klok slaat... Ook getallen groter dan een miljoen verdienen het om als favoriet bestempeld te worden!

Hoog bezoek deze week in het Zuid-Franse Cadarache, waar langzaam maar zeker ITER verrijst – de grootste en meest ambitieuze technische installatie ooit gebouwd. De Franse president Macron luidt er officieel de finale assemblage van de fusiereactor in. Die moet straks de droom van kernfusie als een propere, veilige en onuitputtelijke energiebron dichterbij brengen.

Onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel en Harvard University zijn er voor het eerst in geslaagd om nabije-veld licht, dat is licht dat aan oppervlakten blijft kleven, vorm te geven.

Walter Van Rensbergen is astrofysicus aan de VUB. Hij bestudeert niet alleen de sterren, maar bevindt er zich ook midden in: asteroïde 24679 werd namelijk naar hem genoemd. In zijn laatste blog doet hij de 'gulden snede' uit de doeken: een wiskundige verhouding die als heel harmonieus wordt ervaren in de architectuur en kunst.

Begin maart voorspelden "wiskundige modellen" van de covid-19-pandemie een meltdown van onze gezondheidszorg. Het gevolg was een lockdown om dat scenario te vermijden. Wiskundige Bert Mortier evalueert in deze blogpost de voorspellende waarde van die wiskundige modellen.

Wat is tijd? Die vraag is hetzelfde lot beschoren als zo veel filosofische vragen: de wetenschap heeft er intussen gretig beslag op gelegd. Natuurkundigen onderzoeken onder meer de structuur ervan: verloopt tijd continu of vertoont ze een korrelige structuur? In het laatste geval bedraagt een tijdkorrel volgens Amerikaanse theoretische fysici hooguit 10^-33 seconden.

Op 19 juni verleende de Raad van CERN unaniem haar goedkeuring aan de update van de Europese Strategie voor deeltjesfysica. Blikvanger in dit strategisch plan is de bouw van een heuse “higgsfabriek”, een superdeeltjesversneller van honderd kilometer lang die de huidige Large Hadron Collider (LHC) op termijn moet vervangen. Prijskaartje: 21 miljard euro.

Hamer en beitel zijn de typische werktuigen van een paleontoloog. Maar ook een vishengel kan nuttig zijn.

Er is meer tussen aardkern en aardmantel dan een onbelangrijke grensovergang. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek met… een ruimte-algoritme.

Er waren eens een fysicus, een filosoof en een wiskundige. Het had het begin van een grap kunnen zijn, maar het is de ontstaansgeschiedenis van de paradox van Newcomb. Wetenschapsfilosoof Sylvia Wenmackers (KU Leuven) legt de paradox uit aan de hand van een nieuw spelprogramma: Orakel.

Als masterstudent Fysica en Sterrenkunde aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB), kreeg Yens de kans om een week door te brengen op het CERN. Hij kon er zelfs meewerken aan een gloednieuw toekomstig experiment.

Al enige maanden missen een handvol Vlamingen de maandelijkse MathsJam die doorgaat in hartje Antwerpen.
MathsJam, een activiteit voor jong en oud, waar vooral gepuzzeld en gesocialised wordt. Dat laatste kan nu net wat minder, dat eerste doen we dan maar thuis.

We leven in een maatschappij die steeds sneller verandert, en waarin steeds meer menselijke taken worden overgenomen door computers. Dus zouden we ons de vraag kunnen stellen of wiskunde nog wel een plaats heeft in zo’n maatschappij, en of we niet ook de taak van de wiskundige kunnen automatiseren.