Ruimte

Astronomen hebben de kortste gammaflits ooit geregistreerd die door de implosie van een zware ster is veroorzaakt.

Vraag een kosmoloog wat hem of haar wakker houdt en je vindt de Hubblespanning zeker terug in de top 3. Niet verwonderlijk: als je wilt uitrekenen hoe snel het heelal uitzet, blijkt het resultaat af te hangen van de meetmethode. Een nieuwe bevinding maakt mogelijk een einde aan dat verschil.

Nee, Jupiter staat niet in brand. Toch lijkt dat zo op deze infraroodfoto. Govert Schilling legt uit hoe dat komt.

Astronomen hebben twee sterren ontdekt die – uiteindelijk met catastrofale gevolgen – naar elkaar toe spiralen. De grootste van de twee sterren is al niet meer rond, maar druppelvormig.

Het ESA rekruteert nieuwe astronauten. Een buitenkans voor wetenschapscommunicator Hetty Helsmoortel. 'Voor mij is de missie nu al geslaagd.'

In zijn eerste boek vertelt Eos-­medewerker Hans Plets hoe de mens doorheen de geschiedenis dacht over het allerkleinste en het allergrootste. Volgens hem is de zoektocht nog lang niet voorbij.

Planeetwetenschappers worstelen al jaren met de vraag waarom sommige meetinstrumenten methaangas op de planeet Mars detecteren en andere niet. Er lijkt nu een eenvoudige verklaring voor het waargenomen verschil te zijn gevonden.

Tal van ruimtevaartorganisaties maken zich zorgen over het groeiende gevaar van ruimtepuin, zowel voor de bemande als onbemande ruimtevaart. De film Gravity toont de gevolgen van een botsing met dat puin: vernielde satellieten zetten een kettingreactie in gang die uiteindelijk tot de vernietiging van het ISS leidt. Hoe gevaarlijk zijn zulke botsingen eigenlijk en hoe realistisch is dat filmscenario?

Die vraagt verdeelt astronomen en natuurkundigen al jarenlang in twee kampen. Nieuw onderzoek verlegt de grens van donkerematerie-waarnemingen tot in de onbekende buitenregionen van sterrenstelsels, en legt daarmee verschillende modellen en theorieën langs de meetlat.

Eind 2019 begon de heldere oranje ster Betelgeuze plots minder fel te stralen. Het helderheidsdipje, dat voor opschudding zorgde onder sterrenkundigen, duurde enkele maanden. Een onderzoeksteam onder leiding van de KU Leuven komt nu met een verklaring: een uitgestoten stofwolk heeft de tijdelijke verduistering veroorzaakt.

De draaiing van de centrale balk van ons Melkwegstelsel, die uit miljarden opeengehoopte sterren bestaat, is sinds zijn ontstaan met ongeveer een kwart vertraagd. Die afremming werd al dertig jaar geleden voorspeld, en is nu voor het eerst ook gemeten. 

De wetenschappelijke programmacommissie van het Europese ruimteagentschap ESA heeft donderdag groen licht gegeven aan de Venus-missie EnVision. De ruimtesonde zal op zijn vroegst in 2031 worden gelanceerd en in een polaire baan om de planeet worden gebracht.

Zoek mee naar sterrenstelsels in de vorm van een kwal.

Donderdag overleed de Nederlandse astronoom Kees de Jager op honderdjarige leeftijd. Eos zocht hem in 2010 op in de sterrenwacht Sonneborgh in Utrecht, waar hij ook een tijdlang directeur was. Hieronder enkele fragmenten uit het interview.

Op 27 mei overleed prof. dr. Cornelis de Jager, vier weken nadat hij zijn 100^ste verjaardag vierde. De Jager was lid van de Raad van Advies van Eos Magazine. Hij zal herinnerd worden als een groot astronoom en ruimteonderzoeker, een enthousiaste popularisator van de sterrenkunde, en een beminnelijk mens.

Het vreemde hemelverschijnsel dat burgerwetenschappers vastlegden, blijkt een zeldzame nieuwe vorm van het noorderlicht te zijn.