Ook ‘veilige zones’ voor koraalriffen zijn niet bestand tegen klimaatopwarming

Tot nog toe ging men ervan uit dat er nog veilige temperatuurhavens waren voor koraalriffen. Maar nieuw onderzoek wijst erop dat ook die allesbehalve immuun zijn voor de opwarming van de aarde.

Beeld: Een voorbeeld van koraalverbleking, een symptoom van bedreiging door klimaatopwarming, in een rif bij het Japanse eiland Okinawa in de Oost-Chinese Zee. (© Beger lab, CC-BY 4.0)

Koraalriffen zijn een van de levensvormen die bedreigd worden door de klimaatopwarming, dat is bekend. Ook is bekend dat specifieke oceaandynamieken hen op welbepaalde locaties hiertegen beschermen. Een neveneffect van opwellende en sterke stromingen is namelijk een buffer tegen het opwarmende zeewater in zogenoemde thermale refugia. Veilige temperatuurhavens, bij wijze van spreken. Het punt was alleen dat men nog niet wist of die op zich wel bestand zouden zijn tegen de klimaatopwarming.

Helaas niet, zo blijkt uit een studie onder leiding van Adele Dixon, marien bioloog en klimaatwetenschapper verbonden aan de universiteit van Leeds. Meer zelfs, de berekeningen en projecties die zij en haar team maakten op basis van statistische neerschaling van de meest recente data is zonder meer dramatisch: ‘Wereldwijd leeft de overgrote meerderheid van de resterende koraalriffen in zo’n refugium. Mocht de gemiddelde temperatuur stijgen tot anderhalve graad Celsius boven het gemiddelde van de periode 1986-2019, dan zou slechts 0,2 procent van deze veilige zones overblijven. Er zouden alleen nog zones veilig blijven in de Indische Oceaan in de buurt van Sumatra en Java. Maar die zouden zo klein in oppervlakte én in aantal zijn, dat een catastrofe zeer waarschijnlijk lijkt. Bij een stijging van twee graden zouden de refugia zelfs helemaal verdwijnen.’

Rechts van de kaarten staan in het blauw de percentages resterende refugia op wereldschaal. Op de bovenste kaart het huidige, op de onderste bij een stijging van de temperatuur met 1,5°C. De rode cijfers geven het percentage aan de klimaatopwarming blootgestelde koraalriffen weer. Op de kaarten staan die percentages opgesplitst per regionale habitat van koraalriffen, de twaalf lichtblauw ingekleurde gebieden. (© Dixon et al., 2022, CC-BY 4.0)