Planten 'horen' knagende bladrupsen

07 juli 2014 door Eos-redactie

Gewassen zoals de zandraket stoten giftige chemicaliën uit als een rups van hun bladeren knabbelt.

Gewassen zoals de zandraket stoten giftige chemicaliën uit als een rups van hun bladeren knabbelt. De planten 'horen' het insect eten.

Als rupsen knabbelen aan een blad van een plant, maakt dat een – voor mensen amper hoorbaar – smakkend geluid. De akoestische energie die daardoor vrijkomt, doet bij de plant een belletje rinkelen. Een verdedigingsmechanisme schiet in gang en onappetijtelijke chemicaliën schrikken het insect af.

Wetenschappers van de University of Missouri (VS) ontdekten die eigenschap bij Arabidopsis, een plantensoort uit de familie van de kruisbloemen, waartoe ook de zandraket behoort. Met een lasermicrofoon namen ze het kauwgeluid van de bladrupsen op. Vervolgens lieten ze die geluidsopname horen aan enkele andere exemplaren van de plant. Terstond produceerden die een grotere hoeveelheid mosterdolie, die voor rupsen giftig is. De onderzoeksresultaten verschenen in het vakblad Oecologia.

Onschuldig of onheilspellend

Maar dat is niet alles. Andere natuurlijk geluiden, zoals het ruisen van de wind of bepaalde geluiden van andere insecten, hadden helemaal geen invloed op het metabolisme van de plant. Die maakt dus een onderscheid tussen onschuldig en onheilspellend geluid.

De rups op haar beurt deinst terug nadat ze de schadelijke olie heeft waargenomen. De biologen denken dan ook dat hun ontdekking nuttig kan zijn om landbouwgewassen vrij van ongedierte te houden, bijvoorbeeld door specifieke geluiden over de akkers uit te sturen. (adw)