Perkament als reservoir voor historisch DNA

10 december 2014 door Eos-redactie

Historische perkamenten hebben ons meer te vertellen dan alleen wat erop geschreven staat.

Historische perkamenten hebben ons meer te vertellen dan alleen wat erop geschreven staat. Perkament was voor de massaproductie van papier de meest courant gebruikte drager voor teksten met een officieel karakter, en werd gemaakt van dierenhuiden. Het DNA dat in perkamenten zit, kan nuttige informatie verschaffen over de historische evolutie van de diersoort wiens huid ervoor werd gebruikt.

Dat bewezen Ierse en Britse wetenschappers onlangs met een proefproject, waarbij ze documenten uit de 17de en 18de eeuw gebruikten. Uit stukjes van 2 bij 2 cm konden ze genoeg DNA en collageen (het eiwit dat het hoofdbestanddeel vormt van de huid) halen om na vergelijking met genetisch materiaal van moderne Britse schapen met zekerheid te kunnen stellen dat het om schapenhuiden ging.

Het oudste DNA bleek afkomstig te zijn van een traditioneel Yorkshireschaap uit het noorden van Engeland, terwijl het 18de-eeuwse staal meer verwantschap vertoonde met de Midlands, waar ze in de 18de eeuw al aan het experimenteren waren met nieuwe foktechnieken.

Dankzij de snelle evolutie en verbetering van DNA-onderzoek kan het genetisch materiaal uit perkamenten heel wat nuttige informatie opleveren over de ontwikkeling van veeteelt en landbouwtechnieken. En dat opent heel wat perspectieven. Omwille van hun officiële status werden perkamenten vaak zorgvuldig bewaard en gearchiveerd. Alleen al in Groot-Brittannië zouden er een miljoen historische perkamenten in archieven zijn terug te vinden. Bovendien zijn die documenten vaak ook al gedateerd, wat de foutenmarge aanzienlijk verkleint (al moet daarbij wel rekening worden gehouden met hergebruik). (aa)