De James Webb-ruimtetelescoop heeft zijn eerste opname van de planeet Neptunus gemaakt. De foto geeft het duidelijkste beeld van de ringen van de verre planeet in meer dan dertig jaar.
Beeld: Eerste Webb-opname van Neptunus, diens ringen en enkele van zijn manen. Linksboven de planeet is de heldere ijsmaan Triton te zien. (NASA, ESA, CSA, STScI)
Sommige van deze ringen waren niet meer gezien sinds ruimtesonde Voyager 2 in 1989 langs Neptunus scheerde.
Neptunus is een zogeheten ijsreus. In vergelijking met de grote gasreuzen Jupiter en Saturnus bevat hij meer elementen die zwaarder zijn dan waterstof en helium – met name methaan, het gas waaraan hij zijn blauwe uiterlijk te danken heeft.
Op de nieuwe Webb-opname is deze blauwe tint niet te zien, omdat de ruimtetelescoop het heelal door een ‘infraroodbril’ bekijkt. Methaangas absorbeert rood en infrarood licht dermate sterk, dat Neptunus in het infrarood vrij donker lijkt, behalve daar waar hoge wolken aanwezig zijn.
De methaan-ijswolken zijn waarneembaar als heldere strepen en vlekken, die het zonlicht weerkaatsen vóórdat het door het methaangas wordt geabsorbeerd. Ze zijn ook te zien op de nabij-infraroodopnamen die de Keck-telescoop de afgelopen jaren van Neptunus heeft gemaakt.
Behalve de planeet zelf heeft Webb ook zeven van de veertien bekende manen van Neptunus vastgelegd. Het meest opvallend is de grote, heldere ijsmaan Triton die zich vertoont als een fel lichtpunt met diffractiepieken of ’spikes’ (een instrumenteel effect).
