Wetenschappers maken 'MRI-scan' van de zon

11 juli 2012 door EE

De scan moet meer inzicht geven in de manier waarop warmte uit het diepe inwendige van de zon naar het oppervlak wordt getransporteerd.

Een team wetenschappers heeft een 'MRI-scan' gemaakt van het inwendige van de zon. De scan moet meer inzicht geven in de manier waarop warmte uit het diepe inwendige van de zon naar het oppervlak wordt getransporteerd. Het resultaat wijst erop dat het hete zonnegas (plasma) veel langzamer stroomt dan gedacht.

De intense hitte die door middel van kernfusie in het hart van de zon wordt geproduceerd, wordt in de vorm van straling doorgegeven naar hogere lagen. Op ongeveer tweederde van de afstand tot het zonsoppervlak is de temperatuur al zo ver gezakt, dat de rol van dit 'stralingstransport' ondergeschikt wordt. Het verdere warmtetransport gebeurt via convectie: stijgende en dalende stromingen in het hete plasma waaruit de zon bestaat.

Over wat zich precies afspeelt in die convectiezone bestaan wel theorieën, maar omdat het zonneplasma ondoorzichtig is, is het proces niet direct waarneembaar. Dat is nogal vervelend, omdat dit deel van de zon een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van magnetische velden, die op hun beurt weer bepalend zijn voor de vorming van zonnevlekken en andere activiteit.

Voor het maken van hun 'MRI-scan' hebben de wetenschappers gebruikt gemaakt van metingen door de NASA-satelliet Solar Dynamics Observatory. Deze metingen geven informatie over de golfbewegingen aan het zonsoppervlak zoals die door de convectie worden veroorzaakt. Met behulp van deze gegevens kon worden berekend welke inwendige plasmastromingen daaraan ten grondslag liggen.

De berekeningen laten zien dat de plasmastromingen in de zon ongeveer honderd keer zo langzaam zijn als theoretisch was voorspeld. Als deze conclusie klopt, staat de meest geaccepteerde theorie voor het ontstaan van de magnetische velden van de zon op losse schroeven.