Podcast

Is de kloof tussen het lab en de kliniek te groot?

Liesbeth Demuyser en haar broer Thomas begeven zich allebei dagelijks in de fascinerende micro-wereld. Liesbeth onderzoekt bacteriën en schimmels aan de KU Leuven,  Thomas is klinisch bioloog aan het UZ Brussel. De ene onderzoekt in een lab, de andere behandelt in een ziekenhuis. Toch kennen ze elkaars werk alleen van gesprekken op familiebijeenkomsten. Wat dan met al die onderzoekers en clinici die geen band met elkaar hebben?

Een kort voorsmaakje van deze podcast:

Hoe komen nieuwe behandelingen tot stand?

‘Dat is uiteraard heel afhankelijk van de aandoening die je onderzoekt of de behandeling die je wil ontwikkelen, maar vaak vergaren fundamenteel onderzoekers nieuwe inzichten, die dan via klinisch onderzoek in een toepassing worden vertaald. Fundamenteel onderzoek is gedreven door nieuwsgierigheid. Onderzoekers willen achterhalen hoe zaken in elkaar zitten - hoe werken cellen, micro-organismen of moleculen bijvoorbeeld? - zonder dat er toepassing aan gekoppeld hoeft te zijn. Bij toepassingsgericht onderzoek heb je wel altijd een probleem voor ogen. Elke keer je in het lab komt, denk je: ik ben hier om een probleem op te lossen. Tussen beide zit het translationeel onderzoek, dat uitzoekt wat een fundamenteel inzicht concreet kan opleveren in het ziekenhuis.’

Vloeit het onderzoek vanzelf in een toepassing uit?

‘Dat is het ideale scenario, maar het gebeurt niet altijd. Als fundamentele en klinische onderzoekers op dezelfde campus werken, dan is er vaak wel een vlotte connectie tussen beide. Maak vaak werken fundamentele en klinische onderzoekers los van elkaar. Ze gaan niet naar dezelfde congressen, en vaktijdschriften focussen zich meestal op fundamenteel of toegepast onderzoek.’

Gaat er zo kennis verloren?

‘Ik denk het wel. Vragen vanuit de kliniek komen niet altijd tot bij fundamentele onderzoekers. Omgekeerd creëren fundamentele onderzoekers nieuwe inzichten waar artsen geen weet van hebben. Er zouden meer mogelijkheden gecreëerd moeten worden om elkaar te ontmoeten.’

Is onderzoek dat geen link maakt met de praktijk zinloos?

‘Er is absoluut nood aan fundamenteel onderzoek, maar ook dat zou op langere termijn op zijn minst een bijdrage aan toepassingen in het ziekenhuis moeten leveren. Er is vandaag heel veel fundamentele kennis, maar dat blijft soms hangen. Onderzoeksbudget is niet eindeloos, en we zijn het aan patiënten verplicht om met het beschikbare budget zo efficiënt mogelijk op zoek te gaan naar antwoorden op hun vragen.’