Kojibiose, een caloriearme suiker die goed is voor lijn én darmen

Kojibiose is een vervanger voor klassieke zoetstoffen zoals sucrose en fructose. Het smaakt zoet, maar heeft weinig calorieën. In tegenstelling tot gewone suiker is de zoetstof niet slecht voor de tanden. Bovendien is de suiker goed voor de darmen.

De suiker werkt als een prebioticum, een niet-verteerbare voedingsstof die selectief de groei en/of de activiteit van één of meerdere soorten bacteriën in de dikke darm stimuleert, en daardoor de gezondheid bevordert.

Suiker omzetten naar prebiotica

Prebiotica worden steeds belangrijker in de preventie van aandoeningen als diabetes, kanker en ontstekingen zoals de ziekte van Crohn. Jammer genoeg bestaan er maar weinig prebiotica die zoet smaken en dus als vervanger van suiker kunnen dienen. Daar brachten wetenschappers van de UGent met deze ontdekking verandering in.

Professor Tom Desmet is gespecialiseerd in de modificatie van enzymen, deze keer bij suiker, maar andere keren zit de toepassing bijvoorbeeld in de farmaceutica, of cosmetica. Hij ontdekte de suikersoort vrijwel per toeval: “Toen we de eigenschappen van een bepaald enzym aan het bestuderen waren, merkten we plots dat het heel kleine hoeveelheden kojibiose vormt”.

Vervolgens modificeerde hij het enzym zodanig dat het vlotter kojibiose kan aanmaken. “Tot nu toe was kojibiose heel moeilijk aan te maken in hoeveelheden die groot genoeg waren om te testen”, aldus Desmet. “Door het enzym te manipuleren, is dit nu wel mogelijk.”

Portfolio met suikers aanleggen

Bovendien kunnen ze dezelfde ’truc’ van enzymmodificatie nog eens herhalen om andere producten te ontwikkelen, om op die manier een portfolio aan suikers aan te leggen die een heel spectrum aan eigenschappen dekt. Suiker in frisdrank heeft bijvoorbeeld andere vereisten dan die in pralines of yoghurt.

Momenteel worden maar een tiental suikers en/of vervangers gebruikt in de voedingsindustrie, maar daar hopen de onderzoekers dus verandering in te brengen. De vertering (en calorie-inhoud) kunnen bijvoorbeeld verder worden verlaagd, en zo het prebiotisch karakter versterken. Al zal dat misschien ten koste gaan van de zoetkracht. In elk geval zullen natuurlijke suikers (zoals kojibiose en tagatose) nooit de extreme zoetheid kunnen benaderen van kunstmatige zoetstoffen (zoals aspartaam en stevia), maar ze hebben ze wel een aangenamer profiel (geen bittere nasmaak).

Van labo naar supermarkt

Nu kojibiose in voldoende hoeveelheden beschikbaar is, gaan de onderzoekers samen met de voedingsindustrie kijken of en hoe kojibiose klassieke suiker kan vervangen.

Er zullen tests worden gedaan gaande van smaak over tandbederf en calorie-inhoud tot prebiotisch effect. Daarna moet ze een aanvraag indienen bij de overheid om goedkeuring te krijgen als voedselingrediënt. Binnen enkele jaren hopen Desmet en zijn team een eerste product op de markt te hebben. (mvs)