Maretak 'ademt' anders dan alle andere bomen en planten

03 mei 2018 door SST

De bekendste parasiet van het plantenrijk heeft er een wel heel bijzondere evolutie opzitten.

De maretak is een zogenaamde halfparasiet: hij steelt water en zouten van de bomen waarin ze groeien (populieren, appelbomen, esdoorns,…), maar hij maakt ook zélf voedingsstoffen aan. Dit doet hij zoals alle planten door middel van fotosynthese, waarbij CO2 wordt omgezet in zuurstof.

Maar planten en bomen ademen (vooral ’s nachts) een deel van die zuurstof ook weer uit. Dat doen ze via een proces in de mitochondriën van hun cel, meer bepaald in een eiwittencomplex dat biologen ‘Complex I’ hebben gedoopt. Het rugnummer van dat complex geeft aan hoe cruciaal het is voor de ademhaling van planten.

Britse plantkundigen hebben nu tot hun grote verrassing ontdekt dat de maretak helemaal geen Complex I in zijn mitochondriën heeft zitten. Integendeel, de plant blijkt volgens een heel ander mechanisme te ademen, een proces dat zich bovendien in het cytoplasma afspeelt (dus buiten de mitochondriën) en dat glycolyse wordt genoemd.

Klaarblijkelijk heeft de maretak er dus een wel heel bijzondere evolutie opzitten, want in het plantenrijk zijn verder geen soorten bekend die enkel teren op glycolyse voor hun ademhaling. Mogelijk heeft die evolutie ervoor gezorgd dat de maretak het hele jaar door groen blijft – in tegenstelling vaak tot de gastheer waarop ze parasiteren.