Eos Blogs

Vrouwenurinoir: minder file aan het damestoilet

Rechtstaand plassen kan de wachttijd aan het damestoilet verminderen, schrijft wiskundige en wachtrij-expert Wouter Rogiest.

“Dit urinoir lijkt bijna even zinloos als de mysterieuze knop die ik ooit in een Japanse wc zag,” schrijft Inge Schelstraete in een opinie bij De Standaard. Ze hekelt daarmee het vrouwenurinoir dat op Reggae Geel en de Gentse Feesten het mooie weer maakt, een Belgisch ontwerp van Ellen Lejeune. Volgens Schelstraete een ontwerp dat in principe wel een nood kan lenigen, want een festival is inderdaad een plek waar een vrouw wenste dat ze rechtstaand kon plassen. Maar in de praktijk zinloos, meent Schelstraete, want het moet nog steeds gebeuren in een cabine, waardoor het nooit even snel kan gaan als bij mannen. “Het aantrekkelijke aan rechtstaand plassen is niet dat je rechtstaat, maar dat die mannen zoveel sneller klaar zijn,” redeneert Schelstraete.

Houden we daar even halt. 

Want vrouwenurinoirs zijn misschien niet sneller, maar wel compacter.  “Op dezelfde oppervlakte die nodig is voor één chemisch toilet kunnen maar liefst acht units worden geplaatst,” vertelt ontwerpster Lejeune aan Het Laatste Nieuws. Meer bedieningsstations dus.

En dat maakt een wereld van verschil. 

In 2017 onderzochten wij (met Kurt Van Hautgem, nvdr.) waarom vrouwen altijd langer moeten wachten aan het toilet dan mannen. We identificeerden twee oorzaken. Ten eerste hebben vrouwen een langere toilettijd dan mannen: pakweg 90 seconden, tegenover 60 seconden voor mannen. Een tweede oorzaak is dat er veelal minder toiletten in een gebouw zijn voor vrouwen dan voor mannen, omdat de toiletruimtes typisch even groot zijn, terwijl urinoirs minder plaats innemen dan toilethokjes. Een overweging die eigenlijk even zwaar doorweegt als het snelheidsverschil. Waardoor vrouwen in de praktijk dubbel gesjareld zijn, met volgens onze simulatie meer dan zes minuten wachttijd, tegenover een luttele elf seconden voor mannen. Een ramp.

En dan blijken vrouwenurinoirs plots een probaat middel om de file aan het damestoilet te bestrijden, en geen onnozel gadget. Want door compacter te zijn, passen er meer hokjes op het grondplan. En zijn de hokjes ook lichter, en dus goedkoper in transport. Geen wondermiddel, maar gewoon één van de vele mogelijke manieren om de echte pijn aan te pakken. Want meer dan 6 minuten aanschuiven aan het toilet voor dames, versus 11 seconden voor heren, van die toestanden willen we af.

Het vrouwenurinoir bij de categorie van zinloos gadget uit Japan sorteren (sorry Japan trouwens!), is dus meer dan een brug te ver. Rechtstaand plassen kan wel degelijk aantrekkelijk zijn om wachttijden te verminderen, maar niet per se om snelheid te winnen. Compactheid, daar is het om te doen.