Implantaat geeft evenwicht terug

Artsen van het Academisch Ziekenhuis Maastricht gaan als eersten ter wereld een kunstmatig evenwichtsorgaan implanteren bij patiënten. Het nieuwe apparaatje herstelt het verstoorde evenwicht.

Mensen met beschadigde evenwichtsorganen struikelen zonder reden of voelen zich vaak misselijk. De orgaantjes in het binnenoor sturen informatie naar de hersenen over de bewegingen en de stand van het hoofd ten opzichte van de zwaartekracht. Zo kunnen de hersenen signalen sturen naar de spieren om een correctiestap uit te voeren.

Prof. Herman Kingma, verbonden aan de Universiteit van Maastricht, bouwde een gehoorimplantaat om tot een evenwichtsapparaatje. Hij voegde vijf sensoren toe aan het zogenoemde cochleair implantaat, dat nu al wordt gebruikt om dove mensen weer te doen horen. De extra sensoren geven informatie aan de hersenen over de bewegingen van het hoofd, zoals draaien en schudden. Het implantaat bestaat uit een inwendig en een uitwendig deel. In het inwendige deel zitten elektroden, in een biocompatibele kunststof, die met een chirurgische ingreep in het evenwichtsorgaan worden geplant. De elektroden geven elektrische pulsen aan de evenwichtszenuw om bewegingssensaties op te wekken. Het uitwendige deel zorgt ervoor dat bewegingen van het hoofd worden omgezet in elektrische signalen. Een magneet, die op het hoofd van de patiënt wordt geplaatst, zorgt voor de verbinding tussen de twee delen.

Eind februari wordt het kunstmatige evenwichtsorgaan bij drie proefpersonen geïmplanteerd. Als de wond na vijf à zes weken is geheeld, gaan de onderzoekers voorzichtig de eerste signalen aanbieden om het lichaam te laten wennen. ‘Het zal enorm spannend zijn om te zoeken naar de optimale instellingen’, kijkt Kingma vooruit. En met het apparaatje zullen de artsen ook kunnen nagaan of de evenwichtszenuw van de patiënt überhaupt nog werkt.

Omdat het zich nog in de onderzoeksfase bevindt, zal het nog enkele jaren duren voor het implantaat op brede schaal beschikbaar is voor patiënten. (mh)