Ook alternatief voor bisfenol A is niet veilig

14 januari 2015 door Eos-redactie

Stof in plastic producten heeft negatieve invloed op de ontwikkeling van het brein.

Stof in plastic producten heeft negatieve invloed op de ontwikkeling van het brein.

Omdat het wetenschappelijk bewijs zich opstapelde dat bisfenol A, een veelgebruikte stof in consumentenproducten zoals make-up, babyflesjes of voedingsverpakkingen, schade kan veroorzaken, werd op Europees niveau een ‚veilige dosis’ ingesteld. Studies vonden verbanden met obesitas, kanker en met agressie en angststoornissen bij kinderen. In België werd het gebruik van bisfenol A in babyflesjes verboden; in Frankrijk zelfs in alle voedselverpakkingen.

Zelfs nog voor de geboorte kan bisfenol A invloed uitoefenen, als zwangere vrouwen ermee in contact komen. Hoe dat precies kwam, was niet duidelijk. Deborah Kurrasch (University of Calgary, VS) en haar collega’s lichten nu een tipje van de sluier. En, belangrijker: ze constateren dat bisfenol S, de stof die als voornaamste alternatief geldt sinds de beperkingen op het gebruik van bisfenol A, misschien wel even schadelijk is.

Kurrasch stelde zwangere zebravisjes bloot aan een lage dosis bisfenol A en S - duizend keer lager dan de aanvaarde dagelijkse dosis bisfenol A voor mensen. De foetussen die met bisfenol A in aanraking kwamen, bleken in de hypothalamus - een hersengebied betrokken bij agressie en hyperactiviteit - bijna dubbel zoveel hersencellen aan te maken als normaal. Bij bisfenol S was dat zelfs bijna anderhalf keer meer. Toen de visjes geboren waren, bleken ze hyperactief gedrag te vertonen.

Het gaat om blootstelling in een periode - vergelijkbaar met het tweede trimester in de zwangerschap bij de mens - waarin de hersencellen worden aangemaakt. De bisfenolen blijken de androgene receptoren, die de expressie van bepaalde genen regelen - te activeren en ook invloed uit te oefenen op het eiwit aromatase, dat een beschermende rol speelt voor de neuronen. Beide processen zorgen voor een verstoring van de hersenontwikkeling bij de foetus.

De onderzoekers suggereren in het wetenschappelijk vakblad PNAS om uit voorzorg alle bisfenolen uit consumentenproducten te halen. (lg)