Natuur & Milieu

Niezen is stemmen bij de hyenahond

Afrikaanse wilde honden houden er een eigenaardig – semi-democratisch – beslissingsproces op na.

"Wanneer het dominante mannetje en wijfje deelnamen aan de ceremonie en beide ook niesden, waren er veel minder andere ‘stemmen’ nodig om de troep op jacht te sturen"

Van hyenahonden (of Afrikaanse wilde honden) is geweten dat het zeer sociale dieren zijn. De hondachtigen – die leven ten zuiden van de Sahara in savannes en licht beboste gebieden – jagen, eten en slapen altijd in groep. Vlak voordat een troep hyenahonden op jacht gaat, houden de roofdieren een soort ceremonie – een beetje zoals sporters wanneer die zich gezamenlijk opladen vlak voor de start van een belangrijke wedstrijd.

Maar Australische zoölogen hebben nu iets nieuws ontdekt in het sociale gedrag van de hyenahond. Ze ontwaarden een patroon in het genies van de dieren. Terwijl dierkundigen er tot nog toe altijd vanuit gingen dat niezen slechts dient om de luchtwegen vrij te maken, zien de zoölogen er zowaar een dierlijke vorm van democratie in.

De Australiërs onderzochten vijf verschillende troepen hyenahonden in de Okavangodelta, in Botswana. Dat gaf hen de kans om bijna zeventig jachtceremoniën in detail te bestuderen. Uit de analyses kwam een duidelijk patroon naar voren: hoe meer leden van een troep niesden, hoe groter de kans dat ze effectief op jacht vertrokken. De vorsers zien er een semi-democratisch beslissingssysteem in, iets wat in de dierenwereld trouwens wel bij meerdere soorten voorkomt, bijvoorbeeld bij de meerkat.

Maar terwijl bij de meerkat iedereen gelijk is, is dat bij de hyenahond duidelijk niet zo. De onderzoekers merkten dat wanneer het dominante mannetje en wijfje deelnamen aan de ceremonie en beide ook niesden, er veel minder andere ‘stemmen’ nodig waren om de troep op jacht te sturen. Hun niezen bleek dus zwaarder door te wegen dan dat van de andere hyenahonden.

Op jacht of niet?