Podcast

Nowcasting: tussen waarnemen en voorspellen van het weer

Het weer kan je waarnemen en voorspellen. Bij waarnemen maak je gebruik van je zintuigen en van instrumenten zoals thermometers, radars, satellieten, weerballonnen. Bij voorspellen, forecasting, maken meteorologen gebruik van weercomputers om meerdere dagen vooruit te kijken. Tussen waarnemen en voorspellen zit “nowcasting”. Wat is dat precies?

Bij nowcasting maken we op basis van de actuele waarnemingen een voorspelling op zeer korte termijn. Wat gebeurt er de komende minuten en uren? Het kijken naar de buienradar wanneer je een barbecue organiseert, is een vorm van nowcasting.

Hoe werkt nowcasting?

Het begint dus bij waarnemingen. We verzamelen alle beschikbare waarnemingsgegevens (dat zijn gegevens van weerstations, weerballonnen, weersatellieten en weerradars) en voeren deze in een nowcasting computermodel in.

We nemen bijvoorbeeld een bui waar en kijken wat die bui zal doen: in welke richting zal ze trekken, en zal ze in intensiteit minderen of net feller worden?

Een nowcasting model zal zeer snel berekeningen maken op basis van de ingevoerde gegevens en hocus pocus, wat eruit komt is een voorspelling van weerparameters als temperatuur, wind, luchtdruk, neerslag, … en dat voor de komende minuten en uren.

Typisch aan zo een nowcasting model, is dat het dus niet ver vooruit kijkt, maar enkel en alleen in de nabije toekomst… de komende minuten tot de komende uren. Geen dagen vooruit dus.

Ook de regio waarvoor voorspeld wordt, is meestal niet heel groot (regio Benelux bijvoorbeeld, niet groter) maar de resolutie is wel hoog. Dat wil zeggen dat het aantal punten op de kaart waarvoor een berekening gemaakt wordt, hoog is en dus de tussenafstand tussen die punten klein.

In tegenstelling tot de lange termijn computermodellen, zal een nowcasting model de berekening vaak herhalen. Om het uur, of in sommige gevallen zelfs meermaals per uur.

Het operationele nowcasting model dat door het KMI wordt gebruikt is het INCA-BE model. Het Integrated Nowcasting through Comprehensive Analysis Belgium-model. De voorspellingen op korte termijn van het INCA-model van de regenkas, de wind en de temperaturen, zijn vrij beschikbaar via de app van het KMI.

De bekende buienradar, is ook een nowcasting tool, waarmee je het traject van buien kan voorspellen en dus weten wanneer je de BBQ onder het afdek moet zetten. Het is een zeer goede tool om te weten waar de bui is, die informatie is correct. Wat de voorspelling betreft, is deze applicatie iets minder betrouwbaar, omdat er geen weermodel achter zit. Wat buienradar doet is kijken naar hoe de bui zich in de afgelopen uren en minuten gedroeg en dat dan doortrekken in de toekomst. Nuttige informatie, maar de toename en afname in intensiteit wordt beter voorspeld als er een weermodel zoals bijvoorbeeld het INCA model achter zit.