Ook dieren kunnen rouwen

Ook dieren rouwen om het verlies van geliefden, en lang niet alleen onze nauwste verwanten. De mens is niet de enige soort met emoties.

Menselijke emoties toeschrijven aan andere diersoorten was in de wetenschap decennialang not done. Tegenwoordig breidt het lijstje met waarnemingen van rouwgedrag in ijltempo uit. In de zomer van 2018 kon orka J35, een dier in een gemonitorde populatie, maar geen afscheid nemen van haar gestorven kalfje. Ze droeg haar dochter zeventien dagen lang mee op haar snuit. Pas 1.600 kilometer verder liet ze haar voorgoed los. 

Wetenschappers zijn bij steeds meer andere dieren getuige van soortgelijke taferelen, ook bij dieren met een kleinere relatieve hersenomvang. De vraag waarmee ze nog worstelen, is hoe ze er zeker van kunnen zijn dat een reactie een uiting is van verdriet. Bij de dood van een groepslid kunnen de overblijvende dieren afwijkend gedrag vertonen omdat de groepsdynamiek plots verandert, of omdat ze nieuwsgierig zijn. In andere gevallen, zoals bij mieren die een levenloos lichaam begraven, wordt zo’n respons vooral gestuurd door chemische signalen.  

Wetenschappers blijven waarnemingen verzamelen om hun hypothesen over de bepalende factoren voor treurnis te testen. Sinds vorig jaar vergelijken ze de respons op sterfte bij verwante soorten, in de hoop een scherper beeld te krijgen van wie rouwt en in welke omstandigheden.

Je leest een uitgebreid achtergrondartikel over rouwende dieren in het nieuwste Eos magazine: