Eos Checkt

Scheepvaart is efficiënter dan wegtransport

Natuurlijk stoot een schip veel meer CO2 uit dan een vrachtwagen, maar hoe ziet het emissieplaatje eruit als we de uitstoot per afgelegde ‘containerkilometer’ bekijken?

‘Transport over zee is efficiënt: 10.000 km per schip veroorzaakt evenveel CO2-uitstoot als 200 km per vrachtwagen’. Die uitspraak deed Martin Junginger, hoogleraar bio-economie aan de Universiteit Utrecht, in Het Parool (20 november).

Martin Junginger zelf heeft zijn cijfers uit een paper die hij in 2010 met collega’s schreef in het vakblad Biofpr. ‘Ze komen uit een vergelijking van de broeikasgasemissies van het transport van houtpellets per truck met het vervoer per schip. Voor de respectievelijke afstanden van 200 km en 10.000 km zagen we dat de beide transportmodi ongeveer even veel broeikasgassen uitstoten.’

De vergelijking

Volgens cijfers van de Clean Cargo Working Group (CCWG), een samenwerking tussen verschillende grote rederijen, schommelt de uitstoot van een containerschip tussen 38 gram en 84 gram CO2 per container en per kilometer. De cijfers komen uit een rapport waarin de uitstootdata van drieduizend schepen werden verzameld. Let wel: het gaat dan om niet-gekoelde containers. Bij koelcontainers – zogeheten ‘reefers’ – schommelt de uitstoot tussen 70 en 124 gram. Deze containers worden doorgaans onderweg gekoeld met elektrisch aangedreven systemen, die op hun beurt op diesel draaien. Bij een koeltrailer op de weg, voortgetrokken door een trekker, verloopt de koeling op een vergelijkbare manier, waardoor we dit type containers niet apart dienen te beschouwen.

Volgens hetzelfde rapport is de uitstoot van de scheepvaart – toch wat de emissie per containerkilometer betreft – de laatste jaren en decennia en ook scherp gedaald. Dat is een gevolg van efficiënter brandstofverbruik (voornamelijk stookolie), zuinigere motoren, slimmere transportroutes en ook een meer uitgemiddelde vaarsnelheid. Het rapport spreekt van een emissiedaling ten opzicht van 2009 van bijna dertig procent.

De vergelijking met het wegtransport is snel gemaakt, met de hulp van data van The International Council on Clean Transportation (ICCT). Een liter diesel levert per kilometer ongeveer 2,6 kilogram CO2 op – dit is de COdie vrijkomt bij de verbranding van de diesel alleen, de winning en raffinage wordt dus buiten beschouwing gelaten. Als we rekenen op een verbruik van een middelzware truck (die één container vervoert) van om en bij de 30 liter per 100 kilometer, komen we uit op een uitstoot per containerkilometer van 0,75 kg, oftewel 750 gram. Dat is beduidend meer dan de uitstoot per containerkilometer in de scheepvaart.

Conclusie

Overigens is ook het vrachtvervoer de laatste jaren zuiniger geworden (en properder, wegens minder andere uitstoot). Maar de emissie moet nog verder naar beneden, heeft de Europese Commissie beslist. Tegen 2030 moeten nieuwe trucks dertig procent minder CO2 uitstoten.

De vergelijking tussen het transport over zee en via de weg in concrete cijfers dan. Als we 50 gram voor een container per schip aanhouden en 750 gram voor een container per truck, komen we uit op een factor vijftien verschil. Dat is veel minder dan de factor vijftig in de quote, maar het zit natuurlijk wel in dezelfde richting: transport over zee (zeker over de oceaan met grotere containerschepen) is pakken efficiënter dan via de weg.

We beoordelen de uitspraak daarom als grotendeels waar.