Marssondes brengen voorbijrazende komeet in beeld

21 oktober 2014 door Govert Schilling

De drie operationele Amerikaanse Marsverkenners die momenteel in een baan rond de rode planeet draaien, hebben zondagavond de scheervlucht van komeet C/2013 A1 Siding Spring probleemloos overleefd.

De drie operationele Amerikaanse Marsverkenners die momenteel in een baan rond de rode planeet draaien, hebben zondagavond de scheervlucht van komeet C/2013 A1 Siding Spring probleemloos overleefd.

Uit voorzorg waren de ruimtesondes (Mars Odyssey, Mars Reconnaissance Orbiter en MAVEN) op het moment van dichtste nadering naar de 'achterzijde' van de planeet gemanoeuvreerd. De poreuze kern van komeet Siding Spring, die om 20.27 uur Belgische tijd op slechts 140.000 kilometer langs Mars scheerde met een relatieve snelheid van bijna 60 kilometer per seconde, is gehuld in een ijle 'coma' van gas- en stofdeeltjes, die mogelijk schade aan de ruimtesondes zou veroorzaken.


Tijdens de passage van Siding Spring is de komeet waargenomen door verschillende instrumenten aan boord van de drie ruimtesondes, zoals de infrarode THEMIS-spectrometer van Odyssey en de HiRISE-camera van Mars Reconnaissance Orbiter (MRO). MRO en het eveneens Amerikaanse Marswagentje Opportunity hebben daarbij foto's gemaakt van de komeet. Die foto's werden enkele uren vóór de dichtste nadering gemaakt. De HiRISE-camera van MRO fotografeerde de kern van de komeet; uit de opnamen blijkt dat die vermoedelijk slechts zo'n 300 meter groot is in plaats van de eerder aangenomen 700 meter.

De MRO-foto's tonen de komeet op twee tijdstippen, met negen minuten verschil (links en rechts op de foto): de bovenste opnames laten vooral de kern en het heldere binnenste deel van de coma van de komeet zien; op de onderste is het dynamisch bereik zodanig aangepast dat vooral de buitenste delen van de coma goed zichtbaar zijn (het binnenste deel is overbelicht). Het is voor het eerst dat er opnamen zijn gemaakt waarop de kern van een langperiodieke komeet uit de Oortwolk zichtbaar is.