Algoritme vertaalt babygehuil

Amerikaanse onderzoekers hebben, naar eigen zeggen, een technologisch antwoord op dé vraag waar elke (groot)ouder van een baby wel eens wanhopig mee worstelt.

‘Waaróm huilt mijn baby?’ Welke (groot)ouder heeft zich die kwellende vraag al niet eens gesteld? Heeft hij honger of kou? Pijn misschien, maar wààr dan? Geen idee. Huilen is zijn enige manier om te communiceren, maar wij begrijpen zijn ‘taal’ niet. En daarbovenop komt dan dat vreselijke gevoel van machteloosheid om de baby te helpen weer rustig en happy te worden.

Hoe kunnen we, met andere woorden, huilen vertalen naar een voor ons duidelijk signaal? ‘Met een Alexa voor baby’s,’ zoals een researchteam van het Digital Signal Processing Laboratory (Northern Illinois University) haar bevindingen omschrijft. Naar analogie met de voice service van een e-commercegigant, legt onderzoekleidster, professor elektrotechniek en moeder van twee kinderen Lichuan Liu uit: ‘We ontwikkelden een algoritme gebaseerd op hetzelfde automatische stemherkenningsprincipe. Zodra het een huilsignaal oppikt, splitst het algoritme het uit in segmenten. Daarin gaat het op zoek naar de karakteristieke vormdelen, en op basis daarvan brengt het algoritme het huilsignaal onder bij een lemma, een trefwoord: honger, slaap, pijn enzovoort.’

Trefwoorden veronderstellen een bijhorend ‘verklarend woordenboek’. Hoe heeft het team dat opgesteld? Prof. Liu in The Times: ‘We maakten geluidsopnamen van 48 baby’s op neonatale afdelingen, analyseerden die met een computerprogramma en onderscheidden ze van elkaar op basis van golflengte, duur en geluidssterkte.’

En de interpretaties en dus de verklaringen? ‘Ik kreeg het idee na een gesprek met een pediatrisch verpleegster met 30 jaar ervaring. Zij vertelde me dat ze bijna altijd meteen en correct kon inschatten waarom een baby huilde. Daarop peilden we bij een uitgebreid aantal pediatrische artsen, verpleegkundigen en zorgverleners naar huilsignalen die zij spontaan herkenden. Bleek bijvoorbeeld dat een huilbui die gepaard gaat met een soort nèh-geluid vaak wijst op honger. En dat is wetenschappelijk verklaarbaar: het wordt gegenereerd door een zuigreflex, dat ervoor zorgt dat de baby zijn tong tegen zijn gehemelte drukt bij het huilen. Specifieke karakteristieke vormdelen dus, en het algoritme pikt die op.’