Niemand kan zich zijn eerste woordje of het moment dat je voor het eerst op het potje zat nog herinneren. Misschien heb je foto's gezien of verhalen gehoord, maar zelf weet je er waarschijnlijk niets meer van. Hoe komt dat? Zijn onze vroegste herinneringen écht verdwenen?
Het menselijk brein is een ongelofelijke machine. Ons geheugen helpt ons om dingen te onthouden, zoals wat je gisteren hebt gegeten, maar herinneringen worden niet zomaar opgeslagen. De hersenen hebben speciale delen die samenwerken om die herinneringen te bewaren. Als baby zijn je hersenen nog volop aan het groeien. Het deel van je brein dat verantwoordelijk is voor die herinneringen, de hippocampus, is dan nog niet volledig ontwikkeld. Daardoor kunnen baby’s gebeurtenissen niet goed opslaan zoals oudere kinderen en volwassenen dat kunnen. Dit heet infantiele amnesie.
Images are generated by Life Science Databases(LSDB)., CC BY-SA 2.1 JP, via Wikimedia Commons
Onze eerste herinneringen
Meestal kunnen mensen zich pas dingen herinneren vanaf drie jaar. Dat komt omdat de hippocampus dan beter werkt en we ook leren praten. Kleuters leren meer woorden terwijl jongere kinderen het moeten doen met een beeld, handeling of gevoel. Taal helpt ons om herinneringen te ordenen en te begrijpen. Probeer eens zonder woorden uit te leggen hoe het voelde om lang geleden iets grappig te vinden – dat is best lastig.
Doei, doei babyherinneringen
Ook al kun je je babyjaren niet bewust herinneren, je hersenen hebben er toch veel van geleerd. Dingen zoals lopen en geluiden herkennen worden allemaal in die eerste jaren ontwikkeld. Helaas kan je er ook slechte herinneringen aan overhouden. Traumatische ervaringen of angsten kunnen je leven later onbewust nog beïnvloeden. Je brein onthoudt het als een soort 'onzichtbare' herinneringen.
Kunnen we ooit leren onze babytijd te herinneren?
Wetenschappers denken van niet. Omdat onze hersenen in die tijd anders werken, worden de herinneringen niet op dezelfde manier opgeslagen als later in ons leven. Maar dat betekent niet dat die eerste jaren niet belangrijk zijn: ze helpen je bij alles wat je later leert. Dus, ook al herinner je je niets van je babytijd, je hersenen hebben die periode zeker niet vergeten.
