Ze zijn klein, ze zoemen, en je zou ze zo voorbijlopen op een stoffige zandvlakte. Maar vergis je niet: vrouwelijke graafwespen zijn echte geheugenkampioenen. Deze slimme insecten met hun piepkleine brein weten precies waar ze hun baby's verstoppen én hoe oud die zijn.
De graafwespmoeder maakt voor elk van haar larven een apart nestholletje in de grond.
Daar legt ze een eitje op een lekkere verlamde rups (jammie voor een wespenbaby).
Daarna sluit ze het nest af met een steentje of wat zand, zodat niemand het vindt. Maar daar stopt het niet: ze komt regelmatig terug met nieuwe rupsen om haar jong te voeden. Na elk bezoek sluit ze het nest opnieuw netjes af.
Sommige moeders zorgen tegelijk voor wel negen nesten! En dan hebben we het niet over netjes geordende huisjes met bordjes erop, nee hoor: die nesten liggen kriskras verspreid tussen honderden andere holen van andere wespen.
Toch weet de moeder exact waar elk nest ligt, én welke larve daarin woont.
Maar dat is nog niet alles.
De moederwesp weet ook hoe oud haar larven zijn, en voedt ze in de juiste volgorde: eerst de oudste, dan de jongste. Zo zorgt ze ervoor dat niemand honger lijdt.
Als er een jong sterft of wordt vervangen, past ze haar schema gewoon aan.
En heeft een larve al een grote rups gekregen? Dan wacht ze wat langer voor de volgende levering, zodat ze tijd heeft om aan een nieuw nest te beginnen.
Britse onderzoekers keken hun ogen uit. Ze zagen al dit slimme gedrag gewoon in het wild gebeuren, niet in een laboratorium. Volgens hen bewijzen deze wespen dat je geen groot brein nodig hebt om slimme plannen te maken.
Misschien ligt in deze kleine moeders wel het begin van groot sociaal gedrag, zoals samenwerken en zorgen voor elkaar.
Kortom: de graafwesp is klein van stuk, maar groot in organisatie!
