Niemand is ooit in een zwart gat geweest. En toch weten we dat ze bestaan. Hoe dan? Tijd om het mysterie te kraken!
Zwarte gaten zijn supergeheimzinnige plekken in het heelal. Ze zijn zó krachtig dat zelfs licht er niet uit kan ontsnappen. Dus als je er eenmaal in valt, ben je voor altijd weg. Maar hoe weten we dan dat ze bestaan en wat ze doen? Om dat uit te leggen, moeten we eerst iets snappen over zwaartekracht.
Springen van de aarde
Stel je voor dat je super hoog springt. Even vlieg je door de lucht, maar dan val je weer terug op de grond. Dat komt door zwaartekracht. Hoe zwaarder en kleiner een planeet of ster is, hoe harder je moet springen. Stel dat een object zó zwaar en klein is, dat je sneller dan het licht zou moeten gaan om eraan te ontsnappen. Dat is onmogelijk.
Een gat in de ruimte?
Dat is wat er met zwarte gaten gebeurt. Het zijn eigenlijk geen gaten, maar wel ongelofelijk zware objecten die alles naar zich toe trekken. Een beetje zoals de zwaartekracht op aarde, maar dan zó veel sterker. Niets kan ontsnappen, zelfs geen licht. Daarom zien we het niet en noemen we het een zwart gat. Het is dus een plek waar de zwaartekracht zo ongelooflijk sterk is, dat niets eruit kan ontsnappen.
Onzichtbaar? Toch te vinden!
Maar als we het niet kunnen zien, hoe weten we dan dat het er is? Wetenschappers zijn net detectives. Ze kijken niet naar het zwarte gat zelf, maar naar wat er omheen gebeurt. Soms vliegt er een ster in de buurt van een zwart gat. Dan zien we dat die ster haar raar beweegt, of dat er stukjes van worden opgezogen.
En pssst wist je dat wetenschappers pas in 2019 voor het eerst een foto konden nemen van een zwart gat!
Kan je een zwart gat overleven?
Nee. Dicht bij een zwart gat is de zwaartekracht zó sterk dat het ene deel van je lichaam (bijvoorbeeld je voeten) veel harder wordt aangetrokken dat het andere deel (je hoofd). Je zou helemaal uit elkaar getrokken worden.
Maar wees gerust: dat hoeven we niet uit te proberen. Net zoals je ook niet naar de zon hoeft om te weten dat je dat niet overleeft. Sommige dingen kunnen we dankzij slimme natuurkunde gewoon uitrekenen.
Heb je nog 1001 vragen? Stel ze op https://www.ikhebeenvraag.be/.
Ga direct naar tijdschriftenwinkel.be en ontvang het magazine bij jou thuis!
