Gebouwd om te bewegen

21 februari 2019 door Eos-redactie

Om gezond te blijven, moeten we bewegen. Dat is niet altijd zo geweest, blijkt uit fossiele vondsten.

Orang-oetangs, chimpansees en bonobo’s zijn luiwammesen. Zelfs op een actieve dag halen ze lang niet de tienduizend stappen die wij moeten zetten willen we een gezonde leefstijl aanhouden. Maar anders dan mensen ondervinden zij daar geen enkele last van. Hun bloedvaten zijn gezond, hartaandoeningen door verstopte aders zijn hen vreemd, dik worden ze niet.

Wanneer hebben we het rustige bestaan van onze medemensapen verruild voor een leven in beweging, en waarom? Fossiele resten van de Australopithecus, waartoe Lucy behoorde, tonen dat homininen vier tot twee miljoen jaar geleden al enkele belangrijke anatomische veranderingen hadden ondergaan. Langere benen en grote tenen die niet meer naar elkaar waren gericht lieten hen toe om langer op de grond te vertoeven.

Wanneer hebben we het rustige bestaan van onze medemensapen verruild voor een leven in beweging, en waarom?

Later gingen homininen met werktuigen aan de slag. Ze maakten wapens, en die lieten hen toe geleidelijk aan te verschuiven van verzamelaar naar jager-verzamelaar. Hun fysiologie paste zich aan die actieve leefstijl aan. Onze hersenen zijn geëvolueerd om langdurige fysieke activiteit te belonen, en ook onze metabolische motor is afgesteld geraakt op een actief leven. Beweging doet ons lichaam beter werken, op verschillende niveaus.   

Vandaag leiden veel mensen een meer zittend bestaan. Die leefstijl sluit na miljoenen jaren weer nauwer aan bij die van mensapen. Dat is zorgwekkend, want we verschillen meer van hen dan ons DNA doet uitschijnen.