Het is een vraag die al tot heel wat discussies heeft geleid: is het beter om ’s ochtends of ’s avonds te douchen?
Voorstanders van de ochtenddouche zullen zeggen dat een frisse douche in de ochtend de duidelijke winnaar is. Het helpt je immers om wakker te worden en fris aan je dag te beginnen. Aanhangers van de avonddouche zullen daarentegen beweren dat het beter is om ‘de dag van je af te wassen’ en te ontspannen voor je gaat slapen.
Maar wat zegt de wetenschap eigenlijk? Als microbioloog kan ik een duidelijk antwoord geven op deze vraag. Ten eerste is het belangrijk om te benadrukken dat douchen een onmisbaar onderdeel is van elke goede hygiëneroutine, ongeacht wanneer je er het liefst eentje neemt. Douchen helpt ons om vuiligheid en olie van onze huid te verwijderen, waardoor je huiduitslag en infecties kan voorkomen. Douchen haalt ook je zweet weg, waardoor je korte metten kan maken met je lichaamsgeur.
Hoewel velen onder ons denken dat lichaamsgeur wordt veroorzaakt door zweet, wordt die eigenlijk geproduceerd door bacteriën die op ons huidoppervlak leven. Vers zweet is in feite geurloos. Maar de bacteriën die ronddwalen op je huid, met name staphylococci, gebruiken zweet als een rechtstreekse voedingsbron. Wanneer ze zweet afbreken, komt er een zwavel-bevattende stof vrij, die thio-alcohol heet. Die stof is verantwoordelijk voor de scherpe, stinkende lichaamsgeur waar velen onder ons bekend mee zijn.
Zweet en olie
Tijdens de dag verzamelen je lichaam en je haar onvermijdelijk vuiltjes en allergenen (zoals stof en pollen) samen met de gebruikelijke opeenhoping van zweet en vetten uit je talgklieren. Hoewel sommige van die deeltjes in je kleren blijven zitten, zullen anderen onvermijdelijk op je lakens en kussenhoezen belanden.
Het zweet en de olie van je huid laten ook de groei van bacteriën toe die behoren tot jouw huidmicrobioom. Die bacteriën kunnen dus ook van je lichaam naar je lakens worden overgedragen.
’s Avonds douchen zou een gedeelte van de allergenen, het zweet en de olie die je overdag verzamelt kunnen verwijderen, waardoor er minder in je beddengoed terechtkomt.
Maar zelfs als je hebt gedoucht voor je naar bed gaat, zal je ’s nachts nog steeds zweten, wat de temperatuur ook is. De microben op je huid zullen dan de voedingstoffen in dat zweet opeten. En dat betekent dat je tegen de ochtend niet alleen microben hebt achtergelaten in je bed maar ook dat je waarschijnlijk wakker wordt met een beetje lichaamsgeur.
Alle voordelen van het wassen gaan teniet als je je bed niet regelmatig verschoont. De geurveroorzakende microben die aanwezig zijn in je lakens worden in je slaap overgedragen naar je schone lichaam.
’s Avonds douchen houdt de uitval van je dode huidcellen ook niet tegen. Dat betekent dat ze potentieel het avondmaaltje worden van huisstofmijt, wiens afvalstoffen een allergische reactie kunnen veroorzaken. Als je je lakens niet regelmatig wast, zou dat kunnen leiden tot een opstapeling van dode huidcellen die meer huisstofmijten zal voeden. De uitwerpselen van die beestjes kunnen astma verergeren.
Welke tijd je ook kiest, onthoud dat de effectiviteit van je douche wordt beïnvloed door veel aspecten van je persoonlijke hygiëne
Een douche in de ochtend kan, aan de andere kant, helpen om dode huidcellen te verwijderen. Ook zou zo’n douche het zweet en de bacteriën, die je in de loop van de nacht hebt opgepikt van je lakens, wegwassen. Dat is vooral belangrijk als je lakens niet recent zijn gewassen.
Met een douche in de ochtend zou je lichaam, wanneer je nieuwe kleren aantrekt, vrijer moeten zijn van huidmicroben die je in de nacht oppikt. Ook start je je dag met minder zweet, waar de geurproducerende bacteriën zich mee kunnen voeden. Dat zal waarschijnlijk helpen om langer fris te blijven in vergelijking met iemand die in de avond heeft gedoucht. Als microbioloog ben ik voorstander van ’s ochtends te douchen.
Natuurlijk heeft iedereen zijn eigen voorkeur als het aankomt op douchen. Welke tijd je ook kiest, onthoud dat de effectiviteit van je douche wordt beïnvloed door veel aspecten van je persoonlijke hygiëne, zoals hoe vaak je je lakens wast.
Dus los van dat je nu ’s ochtends of ’s avonds doucht, is het belangrijk om je beddengoed regelmatig schoon te maken. Je zou je lakens en kussenhoezen op zijn minst wekelijks moeten wassen om alle zweet, bacteriën, dode huidcellen en olie uit de talgklieren te verwijderen.
Wassen verwijdert ook alle schimmelsporen die kunnen groeien op het beddengoed en de voedingsbronnen die geurproducerende microben gebruiken om te groeien.
Dit artikel verscheen eerder in The Conversation. Vertaling: Maxim Garvelink
