Nieuwe behandeling voor nierstenen in de maak

Een natuurlijk fruitextract bezit een bijzondere eigenschap: het lost calciumoxalaat op, de substantie waaruit de naaldachtige kristallen zijn gemaakt die nierstenen zo pijnlijk maken.

Dat we de biodiversiteit in de natuur maar beter koesteren en beschermen, blijkt uit de vondst van Amerikaanse wetenschappers. Zij ontdekten in een aantal tropische vruchten (waaronder de vruchten van de roselle, een hibiscus uit Azië) een stofje dat de aangroei van het belangrijkste bestanddeel in nierstenen kan stoppen, en de verbinding zelfs kan afbreken.

Het onderzoek biedt hoop voor patiënten met nierstenen, waarbij de kristallen – eens ze zich in de urineleider bevinden – bijzonder veel pijn kunnen doen. Totnogtoe worden nierstenen doorgaans verwijderd door ze te vergruizen, als dat mogelijk is. In de andere gevallen worden gewoon pijnstillers voorgeschreven tot ze verdwenen zijn. De behandeling met de niersteenvergruizer (of lithotriptor) is al decennia oud. Als het oplossende stofje verwerkt kan worden in een medicijn, dan is dat een langverwachte doorbraak in de nierstenentherapie.

Dat medicijn zou bij voorkeur preventief gegeven worden aan risicopatiënten. Nu wordt die simpelweg aangeraden om veel water te drinken en voedingsproducten rijk aan oxalaten te vermijden, zoals rabarber, spinazie en amandelen. Patiënten nemen ook vaak voedingssupplementen met citraat, een zurig fruitextract dat de kristalgroei ook vertraagt maar dat vele mensen niet goed kunnen verdragen.

Zowat 12 procent van alle mannen en 7 procent van alle vrouwen krijgt tijdens hun leven met nierstenen te maken. Hoge bloeddruk, diabetes en zwaarlijvigheid zijn risicofactoren – en het zal niet verbazen dat nierstenen de laatste jaren dan ook almaar meer voorkomen. (sst)

Jeffrey Rimer, University of Houston, VS in Nature