Parels van bij ons
Natuur & Milieu

Een romantische nacht begeleid door het gezang van nachtzwaluwen beleef je in de Kempen

Ornitholoog Ruben Evens (UHasselt en het Max Planck Institut) vertelt over zijn favoriete nachtzwaluwgebieden en zijn onderzoek naar de bijzondere vogel.

Dit is een artikel van:
Eos Wetenschap

Door dat akelige virus dat de wereld lamlegt, staan er deze zomer wellicht geen gletsjers, woestijnen of regenwouden op je agenda. Maar wie heeft die nodig als je ook dicht bij huis door natuurpracht overdonderd kan worden? In de serie 'Parels van bij ons' tippen enkele connaisseurs hun favoriete brok natuur om je – al dan niet met kakibroek en verrekijker – in onder te dompelen.

Wie zijn romantische zonsondergangen wil upgraden met het gezang van een zeer zeldzame, fascinerende vogel, moet naar de Antwerpse en Limburgse Kempen. Daar kan je de nachtzwaluw aan het werk horen en – bij voldoende maanlicht en met veel geluk – zien. Ornitholoog Ruben Evens van de Universiteit Hasselt en het Duitse Max Planck Institut für Ornithologie brengt er vaak de nacht door om nachtzwaluwen te bestuderen. Hij vangt de vogels, voorziet ze van een gps-logger en achterhaalt zo waar ze eten, broeden en overwinteren. 

‘Mijn favoriete nachtzwaluwgebieden zijn de gemeentebossen van Hechtel-Eksel, stilaan ook bekend onder de iets sexyer naam het Slijkven en Paardshaagdoornberg. Het is een klein natuurgebied in Noord-Limburg (Hechtel-Eksel) waar weinig mensen komen. Het was tot 2009 een monotoon dennenbos dat weinig ruimte en kansen bood aan de nachtzwaluw. Dankzij beheerwerken van de lokale boswachter heb ik het zien evolueren naar een oase voor heidesoorten, zoals de bandheidelibel, de gladde slang en dus ook de nachtzwaluw. Hier passeren ook everzwijnen, en de wolf is er al gesignaleerd.’ 

Het natuurgebied is Evens’ buitenkantoor, waar hij vaak de nachtshift doet. ‘Ik bestudeer onder andere welke impact de maancyclus heeft op de activiteit van de nachtzwaluwen. De vogels hebben maanlicht nodig om te vliegen en jagen. Bij nieuwe maan, wanneer ze geen licht geeft, doen ze niets. Ik ontdekte dat de nachtzwaluwen beter gedijen in de buurt van steden, vermoedelijk omdat ze dankbaar gebruik maken van onze lichtvervuiling.’ 

Een lampje is een handig attribuut wanneer je dit gebied op zijn meest intense moment wil beleven, tijdens een heldere nacht. ‘Dan doorbreken zingende boomleeuweriken en nachtzwaluwen de absolute stilte van het bos. Heerlijk.’

Lees meer over Ruben Evens' onderzoek naar de nachtzwaluw in de Natuurspecial.