‘Grote kans dat er nog welpen sterven’

Wolvenpaar Noëlla en August heeft minstens vier welpen. Wat weten we over de beestjes, en hoe ziet de wolvenkindertijd eruit? 

Hoeveel welpen zijn er?

Op de eerste beelden zijn vier wolvenwelpen te zien. Maar het kunnen er ook meer zijn. ‘Een worp kan variëren van twee tot meer dan tien welpen’, zegt Jan Gouwy (Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek), die de wolven bestudeert. Het is dus niet duidelijk of het voltallige kroost op de foto staat. Een andere mogelijkheid is dat er aanvankelijk meer welpen waren, maar dat er al enkele zijn gestorven.

‘De welpen zijn nu twee maanden oud’, zegt Gouwy. ‘Dat weten we omdat we een foto hebben van een drachtige Noëlla op 27 april, en een foto van een dag later, waarop ze niet meer drachtig is. De welpen zijn inmiddels wellicht al gespeend en de eerste cruciale fase waarin verzwakte welpen sterven is achter de rug.’

Hoe beïnvloeden de welpen het gedrag van hun ouders?

Noëlla en August hebben een territorium van 20.000 à 30.000 hectare in Limburg, waarvan ze ongeveer elke veertien dagen de uithoeken markeren. Het afbakenen van het territorium wordt in die eerste weken aan het mannetje overgelaten. ‘De eerste weken blijft de moeder zeer dicht bij haar jongen’, zegt Gouwy. ‘De vader gaat dan ook alleen op jacht. Daarna jagen beide ouders opnieuw samen.’

‘De welpen kunnen zich nu al ongeveer een kilometer verplaatsen. Vanaf oktober kunnen ze mee met hun ouders op pad’

‘Dat zagen we bij Noëlla en August vanaf de derde week van mei en sinds enkele weken bakenen ze opnieuw samen hun territorium af. De jongen worden dan tijdelijk alleen gelaten. In het begin is dat een risico, omdat everzwijnen de welpen kunnen doden. Maar inmiddels zijn ze mobiel genoeg om zich te verstoppen.’

‘Doordat er meer monden te voeden zijn, jagen de wolven meer en zijn ze vaker ook overdag actief’, vervolgt Gouwy. Er zijn geen aanwijzingen dat de dieren vaker voor ‘makkelijke’ prooien zoals schapen opteren. ‘Die zijn sowieso slechts een zeer beperkt onderdeel van het wolvendieet. Sinds 21 maart heeft het koppel zich enkel met wild gevoed. Op 24 juni werd voor het eerst opnieuw een schaap gedood op een niet tegen wolven beveiligd terrein.’

Wat brengen de komende weken en maanden?

‘De welpen kunnen zich nu al ongeveer een kilometer verplaatsen, al zullen ze nog tot oktober achterblijven terwijl hun ouders hun territorium doorkruisen. Vanaf dan gaan ze mee op pad. Om mee te jagen is het dan nog te vroeg. Dat zullen ze pas vanaf december doen. Wolvenwelpen blijven 10 tot 22 maanden bij hun ouders en trekken dan weg.’

‘Nu willen we de familie zo weinig storen’

Over enkele maanden hopen de INBO-onderzoekers DNA van de welpen te kunnen analyseren. Dat komt dan in een databank. Het DNA moet toelaten de dieren te identificeren wanneer ze elders sporen achterlaten. ‘Nu willen we de dieren zo weinig mogelijk storen’, zegt Joachim Mergeay, die de genetische analyses doet. ‘Het is bovendien zeer moeilijk om nu aan DNA uit uitwerpselen te komen, omdat de ouders die opeten en elders uitbraken. Dat doen ze om de sporen van hun kroost uit te wissen.’

Hoe groot zijn hun overlevingskansen?

‘Ongeveer de helft van de wolvenwelpen sterft in het eerste levensjaar’, zegt Gouwy. ‘Er is dus een grote kans dat er nog welpen sterven. Wanneer ze beginnen rond te trekken met hun ouders en drukke wegen moeten oversteken, is dat voor de onervaren jongen erg gevaarlijk. Ik verwacht in het najaar wel ergens een aanrijding. Ook de fase waarin de wolven hun ouders verlaten is risicovol.’

Worden de wolven extra beveiligd?

Om te vermijden dat de wolvenfamilie hetzelfde lot is beschoren als Naya en haar kroost, die vermoedelijk werden gedood, zijn extra veiligheidsmaatregelen genomen. ‘Zowel politie, boswachters als natuurinspecteurs voeren extra controles uit langs de randen van het wolventerritorium’, zegt Jeroen Denaeghel (Agentschap voor Natuur en Bos). ‘Er worden ook drones ingezet en elke verdachte activiteit wordt meteen geverbaliseerd. Bovendien geldt er een tijdelijk jachtverbod in het gebied. Niemand heeft dus nog een excuus om er met een geweer rond te lopen.’ De precieze locatie van de wolvenfamilie wordt niet vrijgegeven.

Zullen de wolven in de buurt blijven of wegtrekken?

‘Beide scenario’s zijn mogelijk’, aldus Gouwy. ‘De jongen kunnen zich vestigen in een territorium naast dat van hun ouders, maar ze kunnen even goed 500 kilometer verderop terechtkomen.’