Wanneer kanker besmettelijk is
15 januari 2019 door SSTTasmaanse duivels lijden onder een zeldzame vorm van overdraagbare kanker. Dat komt door moleculen die de tumor maskeren.
Kankercellen woekeren normaal binnenin het lichaam. Zelden springen ze over naar een ander individu. Behalve bij de Tasmaanse duivel. Wetenschappers weten nu hoe dat komt.
De hardnekkige gezichtskanker die de voorbije twintig jaar de Tasmaanse duivel nagenoeg tot uitsterven dreef, is een zeldzaam voorbeeld van een besmettelijke kanker. De vleesetende buideldieren geven de ziekte door aan elkaar door te bijten. De tumoren in het gezicht hinderen de dieren zodanig bij het eten dat ze omkomen van de honger. In Tasmanië, de enige plek waar de soort voortkomt, heeft naar schatting 80 procent van de wilde populatie al het loodje gelegd.
Oostenrijkse wetenschappers hebben nu achterhaald wat de gezichtskanker bij de Tasmaanse duivels zo besmettelijk maakt. Ze konden eiwitten en eiwitreceptoren in de kankercellen identificeren die hiervoor verantwoordelijk zijn. Deze moleculen onderdrukken de herkenbaarheid van de tumorcellen. Daardoor bestempelt het afweersysteem van het gebeten dier die cellen niet als kwaadaardig. Voorts stimuleren de moleculen de cellen om na aankomst in het andere lichaam te woekeren.
De onderzoekers vonden bovendien ook dat de tumorcellen die de Tasmaanse duivels aan elkaar doorgeven nagenoeg genetisch identiek zijn aan elkaar.
De bevindingen kunnen helpen om de resterende duivels te beschermen tegen de gezichtskanker. De voorbije jaren komt er ook hulp vanuit de natuur. De laatste jaren lijkt zich onder de resterende Tasmaanse duivels resistentie tegen de kanker te ontwikkelen.
Mensen hoeven niet te vrezen voor besmettelijke kankers. Tasmaanse duivels zijn als extreem geïsoleerde diersoort genetisch weinig divers, wat ze bijzonder kwetsbaar maakt voor DNA-gerelateerde ziekten zoals kanker.
