Olifantengenoom verraadt uitmuntend reukvermogen

Het genoom van de Afrikaanse olifant telt vijf keer zoveel geurreceptorgenen als dat van de mens. Vermoedelijk hebben de olifanten dan ook een superieur reukvermogen.

De vaardigheid om uiteenlopende geuren - van roofdieren, partners of voedsel - te onderscheiden, hangt af van het aantal en het type geurreceptorgenen in het genoom van een organisme. Het hondengenoom herbergt bijvoorbeeld 2,5 keer zoveel van die receptoren als ons menselijk genoom. Dat verklaart waarom honden beter kunnen ruiken dan ons.

Maar honden zijn niet de ‘topruikers’ in het (zoog)dierenrijk. Dat is vermoedelijk de Afrikaanse olifant. Japanse wetenschappers bestudeerden de geurreceptoren in het genoom van 13 zoogdiersoorten, meer dan 10.000 genen in totaal. Daarin ontdekten ze dat het genoom van de olifant zowat 2.000 geurreceptorgenen bezit. Dat is dubbel zoveel als in het genoom van de hond, en vijf keer als in dat van de mens.

De geurreceptorgenen hebben een zo goed als unieke eigenschappen per diersoort. De 13 zoogdieren deelden slechts 3 unieke genen, afkomstig van een gemeenschappelijke voorouder. De mens is, samen met andere primaten, het kneusje van de klas op gebied van reukvermogen. Vermoedelijk komt dat omdat het belang van reuk als zintuig afnam toen ons gezichtsvermogen verbeterde. De onderzoekers publiceren hun studie in het vakblad Genome Research. (kv)