Clint Eastwood helpt bij ontrafeling evolutie brein

06 februari 2012 door Eos-redactie

Hersenscans van mensen en apen terwijl ze een cowboyfilm bekijken, tonen dat gebieden voor gelijkaardige functies zich niet altijd op dezelfde plaats bevinden.

Hersenscans van mensen en apen terwijl ze een cowboyfilm bekijken, tonen dat gebieden voor gelijkaardige functies zich niet altijd op dezelfde plaats bevinden. Dat blijkt uit onderzoek van Wim Vanduffel van de KU Leuven en Harvard.

Apen zijn nauw verwant aan mensen en fungeren allang als model om te begrijpen hoe ons eigen brein werkt. Maar wij en de apen zijn gescheiden door miljoenen jaren evolutie, dus er zijn wel verschillen.

Een nieuwe onderzoeksmethode kan helpen om de moeilijkheden uit de weg te ruimen die het vergelijken van mensen- en apenhersenen in de weg staan. Om hun methode te testen, scanden Wim Vanduffel (KU Leuven en Harvard Medical School) en zijn team de hersenen van 24 mensen en 4 resusapen terwijl ze naar de spaghettiwestern The Good, the Bad and the Ugly (Sergio Leone, 1966) keken. Ze vergeleken de breinreacties van elk individu op dezelfde zintuiglijke prikkels, en identificeerden welke hersengebieden een identieke functie hadden bij mens en aap. De methode wordt ‘neurocinematics’ genoemd.

De hersenactiviteit in 34 verschillende gebiedjes in de visuele cortex werd bekeken. De visuele informatie bleek bij beide soorten op hiërarchische wijze te worden verwerkt. De eerste data duidden op een grote overeenkomst tussen mens en dier, vooral voor wat betreft de vroege stadia van de visuele verwerking. Maar er waren ook verschillen. ‘Sommige functies verschuiven naar locaties die niet voorspeld worden door de anatomie’, aldus Vanduffel. ‘Dit suggereert dat het mensenbrein niet gewoon een verbeterde uitgave is van dat van de aap.’

Dat wij mensen taal gebruiken, vertrouwd zijn met zaken zoals de plot van een verhaal en misschien reageren op het knappe uiterlijk van hoofdrolspeler Clint Eastwood, zijn natuurlijk voorname verschillen tussen onszelf en de makaken uit dit onderzoek. Het is heel wel mogelijk dat de geactiveerde gebieden niet dezelfde cognitieve processen ondersteunen bij apen als bij ons. Vanduffel & co verfijnen hun methode nu verder en gaan door met hun onderzoek naar de evolutie van ons brein. Het onderzoek staat in Nature Methods. (ll)