Werken als leerkracht of in de kinderbescherming gaat, als man, gepaard met negatieve gevoelens over het werk. Zij hebben het gevoel dat hun collega’s hen niet bij de baan vinden passen.
De man zou eerder geneigd zijn om kinderen lastig te vallen dan zijn vrouwelijk collega
De bedreiging door het stereotype is mogelijk een motivatie om op te klimmen tot manager
Niet alleen vrouwen in mannenberoep, ook mannen in vrouwenberoepen voelen zich bedreigd door een bepaald stereotype. Mannen in deze ‘pink collar’ banen hebben het gevoel dat collega’s denken dat zij minder goed zijn in hun werk, enkel omdat zij een man zijn. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek van de KU Leuven en de Universiteit van Queensland Australië. Voor het eerst ondervroegen de onderzoekers mannen in vrouwenberoepen over stereotypering.
Het stereotype waar de mannen last van hebben is minder zachtaardig en verzorgend dan de vrouw, bekommert zich minder om de kinderen waarmee hij werkt en is agressiever. Bovendien zou de man eerder geneigd zijn om het kind lastig te vallen dan zijn vrouwelijk collega. Als mannen het gevoel hebben dat hun collega’s dit stereotype op hen plakken, hebben zij de intentie om ontslag te nemen. Ook leidt die ervaring tot een mindere mate van verbondenheid met het werk, schrijven de onderzoekers in het vakblad European Journal of Social Psychology.
De wetenschappers ondervroegen eerst 59 mannelijke en 139 vrouwelijke leerkrachten. Daaruit bleek dat mannen zich meer bedreigd voelden door een stereotype dan de vrouwen. En dat die bedreiging bij mannen bovendien gepaard ging met een negatieve houding ten opzichte van de baan. Bij de vrouwen was dat niet het geval. Toch trokken de wetenschappers geen stellige conclusies omdat het aantal deelnemers aan de lage kant was.
In een tweede studie met 266 mannelijke en 275 vrouwelijke werknemers in de kinderbescherming manipuleerden de onderzoekers het gevoel van stereotypering. De helft van de deelnemers las een werk gerelateerd scenario van een succesvolle collega. En de andere helft van een onsuccesvolle collega.
Wederom voelden alleen de mannen zich bedreigd door een stereotype als de collega succesvol was. Door de werknemers het scenario te laten lezen lokten de wetenschappers de gevoelens van bedreiging uit op het moment dat de deelnemers de vragenlijsten invulden. Normaal gezien zijn de situaties voor velen waarschijnlijk dagelijkse kost.
Eerdere studies werden vooral in het lab gedaan en met vrouwen in typisch mannenberoepen. Vrouwen ondervinden al nadeel in een beroep met veel mannelijke collega’s, omdat zij minder kans hebben op promotie en ook minder verdienen. De mannen met de ‘pink collar’ banen hebben juist een voordeel: zij verdienen meer en hebben een grotere kans op een promotie. ‘Het is interessant om te zien dat deze mannen zowel een voordeel hebben als een bedreiging ervaren’, zegt hoofdauteur Elise Kalokerinos van de KU Leuven. ‘Mogelijk zijn de meeste managers in zulke beroepen mannen en geen vrouwen. Juist de bedreiging door het stereotype is dan mogelijk een motivatie om ook op te klimmen tot manager.’
Toch is dit volgens Kalokerinos problematisch. ‘Deze mannen ervaren een negatieve tijd op het werk omdat zij het gevoel hebben dat collega’s negatief over hen denken. Om dit op te lossen moeten er meer mannen in de typisch vrouwenbanen komen. Zo zal de man-vrouw verdeling meer gelijk worden, en verdwijnen uiteindelijke de stereotypische gedachten’, zegt Kalokerinos.
Ook is het nog niet duidelijk hoe de vrouwen daadwerkelijk denken over hun mannelijke collega’s. Kalokerinos: ‘Mogelijk voelen de mannen alleen dat ze bedreigd worden maar hebben de vrouwen geen vooroordelen tegenover hun mannelijke collega’s. Denkbaar is dat vrienden en familie juist opmerkingen maken die leiden tot het gevoel van bedreiging’. Voer voor vervolgonderzoek.
