Niet alleen planeten hebben ringen

Astronomen hebben een ringenstelsel aangetroffen rond een centaur-planetoïde. Erg bijzonder, want voorheen waren enkel ringen bekend rond planeten.

Een internationaal team van wetenschappers, onder wie onze landgenoot Emmanuel Jehin (Université de Liège), heeft voor het eerst ringen ontdekt die niet rond een planeet draaien. Het gaat om een ringenstelsel rond Chariklo, een centaur-planetoïde tussen Saturnus en Uranus. De opvallende ontdekking staat beschreven in Nature.

Met centaurs worden hemellichamen bedoeld die tegelijk planetoïde en komeet zijn. Hun naam verwijst dan ook naar het half mens, half paard uit de Griekse mythologie. Centaurs draaien rond de zon, net als planeten, en bestaan voor het grootste deel uit ijs. Vandaar hun verwantschap met kometen. De grootste bekende centaur is deze Chariklo (doorsnede: 124 kilometer), waarrond nu dus ringen zijn ontdekt.

Tot dusver waren enkel ringen aangetroffen rond de vier grootste planeten uit het zonnestelsel: Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Toen Chariklo langs een afgelegen ster heen passeerde, ontdekten de astronomen dat de planetoïde eveneens twee ringen heeft. Die zijn wellicht opgebouwd uit waterijs en hebben een dikte van respectievelijk zeven en drie kilometer. Vermoedelijk zijn de ringen overblijfselen van een onbekende puinschijf. (adw)