Klimaatverandering deed Maya-beschaving de das om

Wetenschappers hebben aan de hand van 2.000 jaar oude stalagmieten het klimaat gereconstrueerd aan het einde van de Maya-beschaving. Ze vonden een verband tussen veranderende regenval en de ineenstorting van het politieke bestel van de Maya’s.

Drie millennia geleden namen de Maya’s Centraal-Amerika in. Ze lieten eeuwenlang gedetailleerde gravures achter over hun rijke cultuur, technologie en gesofisticeerde politieke systeem. Ze dateerden hun oorlogen, huwelijken, troonopvolgingen zorgvuldig waardoor ze precies aangeduid kunnen worden op de Christelijke kalender. Maar aan die rijke traditie kwam een eind ergens tussen 800 en 1000 na Christus, toen het politieke systeem van de klassieke Maya’s ineenstortte. Hoe dat kwam, houdt wetenschappers al decennia bezig.

Klimaatverandering, werd al vaak geopperd. Maar dat bleef controversieel omdat goede klimaatgegevens en archeologische data ontbraken. Een team van archeologen en aardwetenschappers hebben nu in de grot Yok Balum in Belize stalen van 2.000 jaar oude stalagmieten onderzocht. Ze maten de samenstelling van zuurstofisotopen en reconstrueerden op die manier de regenval. De isotopen reizen mee met het regenwater tot in de druppelsgewijs groeiende stalagmieten.

Van 440 tot 660 na Christus was er veel regen, wat ook overeenkomt met de rijkdom en vruchtbaarheid in die periode. Maar daarna kwam een serie droogtes, die de landbouwproductie kelderde en voor sociale en politieke onrust zorgde. De ergste droogteperiode vond plaats rond het jaar 1000, net na de politieke ineenstorting van Maya-centra, en loopt synchroon met de sterke bevolkingsafname in de hele regio. (rvb)