‘Besmette mensen in isolatiecentra opvangen is niet haalbaar, niet wenselijk en onmenselijk’

Wie thuis in quarantaine gaat, besmet tot de helft van zijn huisgenoten. Artsen Harald De Cauwer (UAntwerpen) en Francis Somville (UAntwerpen en KU ­Leuven) stellen isolatiecentra voor als alternatief. Maar intensivist Geert Meyfroidt (UZ Leuven) heeft er zware bedenkingen bij.

Foto boven: Coronapatiënten in een isolatiecentrum in New Dehli.

Onderzoekers Harald De Cauwer (UA) en Francis Somville (UA en KU Leuven) stellen in het Tijdschrift voor Geneeskunde dat thuis in isolatie gaan niet altijd aangewezen is, omdat uit studies blijkt dat daarbij zestien procent tot meer dan de helft van de huisgenoten wordt besmet. Bovendien blijkt dat de quarantaine niet altijd goed opgevolgd wordt door diegenen die in isolatie moeten. 

De onderzoekers stellen dat de beste oplossing om de verspreiding van het virus tegen te gaan erin bestaat besmette personen in strikte isolatie te plaatsen. Ze hebben het daarbij over isolatiecentra. ‘Deze drastische maatregelen werden onder andere genomen in Wuhan’, vertelt De Cauwer. ‘Bij thuisisolatie vermindert de overdracht bij de huisgenoten met 50 procent en bij de algemene bevolking met 75 procent, bij strikte isolatie is dat respectievelijk 75 en 90 procent.’

'Het voordeel van strikte isolatie is dat we tijd winnen en dat we een snelle overbelasting van het systeem voorkomen' Harald De Cauwer (UAntwerpen)

De piek die de pandemie bereikt kan volgens de onderzoekers door de isolatiecentra ook worden afgevlakt en uitgesteld met tien dagen. ‘Het voordeel daarvan is dat we tijd winnen voor het gezondheidssysteem en voor de ingenomen ziekenhuisbedden en beademingstoestellen op intensieve zorgen, en dat we een snelle overbelasting van het systeem voorkomen’, vertelt De Cauwer. 

Volgens beide onderzoekers kunnen de schakelzorgcentra gebruikt worden om besmette mensen op te vangen. ‘Die centra werden bij de eerste golf ingericht om patiënten op te vangen die al voldoende hersteld waren om nog in het ziekenhuis te blijven, maar nog niet terug naar huis of het rusthuis konden’, vertelt De Cauwer

Een andere mogelijkheid is om hotels, vakantieresorts en campings deze taak te laten vervullen, zoals ze eerder al deden voor asielzoekers. Zo kan de toeristische sector ineens uit de nood geholpen worden. ‘Mijns inziens zou de sociale zekerheid hiervoor kunnen worden aangesproken, aangezien dit perfect te verantwoorden is als preventieve geneeskunde’, vertelt De Cauwer.

Volgens de onderzoekers is hun voorstel enkel gericht op mensen die wegens te klein behuisd of een te groot gezin zelf bang zijn om het virus door te geven aan hun geliefden. ‘Er duiken problemen op in nieuw samengestelde gezinnen, mensen die thuis zieke ouders opvangen, jonge gezinnen die soms maanden kamperen bij hun ouders omwille van verbouwingen, enzomeer’, aldus De Cauwer. 

Onmenselijk

Prof. Geert Meyfroidt van het UZ Leuven zou dit voorstel klasseren als niet haalbaar, niet wenselijk, en waarschijnlijk ook niet nodig, omwille van meerdere redenen.

‘De huisgenoten moeten sowieso ook in quarantaine want ze hebben in de pre-symptomatische periode toch samengeleefd met de besmette persoon’, vertelt hij. ‘Moeten die dan ook in een quarantaine-centrum? In nog een extra apart quarantainecentrum dan, gescheiden van hun familie, totdat ze twee negatieve tests achter de rug hebben? Of waarbij ze na een positieve test dan terug herenigd worden met hun positief familielid? En als heel het gezin positief is, mogen ze dan wel samen terug naar huis?’

‘De kans op besmetting van een huisgenoot is niet honderd procent, zoals de onderzoekers zelf al aangeven’, gaat Meyfroidt verder. ‘Een verplichte opsluiting wordt dan een grote inspanning, met beperkte impact. Ik ken verschillende vrienden en collega’s die een tijd met een besmette huisgenoot hebben samengeleefd en zelf niet besmet zijn geraakt dankzij de nodige voorzorgen.’

'Gaan we de niet-besmette kinderen van besmette ouders dan in aparte kinderkampen opdelen?' Geert Meyfroidt, UZ Leuven

‘Hoe menselijk is dit?’, vraagt Meyfroidt zich ook af. ‘Dit is sowieso al een periode waarin contacten sterk geminderd worden en waar het psychisch en sociaal welzijn onder lijdt. Gezinsleden meerdere weken uit elkaar halen is niet bevorderlijk, en zieke personen en hun familie hebben angsten, en voelen zich niet goed. Dit voorstel is onmenselijk en negeert dit aspect totaal.’

‘En wat met kinderen?, vraagt Meyfroidt. ‘Gaan we de niet-besmette kinderen van besmette ouders dan in aparte kinderkampen opdelen? Gedurende meerdere weken?’

Een laatste reden om dit voorstel te klasseren is volgens Meyfroidt dat de meeste corona-patiënten niet terechtkomen in een ziekenhuis en niet op een intensive care. ‘We gaan dus een soort institutionalisering organiseren voor mensen die even goed thuis kunnen uitzieken.’

Meyfroidt besluit: ‘Dit lijkt me een weinig doordachte, theoretische oefening die menselijk een grote tol heeft, die veel geld zal kosten, en epidemiologisch maar een heel beperkte impact zal hebben.’ 

Wat volgens Meyfroidt wellicht geen slecht idee zou zijn, is om dergelijke centra achter de hand te houden voor mensen die in een moeilijke situatie zitten. Bijvoorbeeld voor een besmette personen die samenleven met iemand die heel kwetsbaar is omwille van leeftijd en comorbiditeiten, en waar er thuis geen mogelijkheid is tot isolatie - bijvoorbeeld door het samenwonen in een klein appartement. Dit zou een aanbod kunnen zijn waar die mensen dan op vrijwillige basis gebruik van kunnen maken. Ook het bezorgen van maaltijden of boodschappen, zodat besmette alleenstaanden de winkels kunnen vermijden zou daarin kunnen kaderen.