Gezondheid

Wat weten we vandaag over het coronavirus?

De kans is reëel dat het coronavirus ook ons land bereikt, stelt Minister van Volksgezondheid Maggie De Block. Ondanks zeer strenge maatregelen in Italië en andere landen, is er geen reden tot paniek. Toch zijn er veel vragen.

Over het coronavirus is al veel gezegd en geschreven. We vatten de belangrijkste informatie voor je samen.

1. Waar komt dit virus vandaan?

Coronavirussen vormen een grote familie virussen waartoe ook de verkoudheidsvirussen behoren. Virussen ondergaan voortdurend genetische veranderingen, waardoor de symptomen soms mild en soms ernstig kunnen zijn. De meeste coronavirussen infecteren dieren, zoals vleermuizen, katten en vogels. Het huidige coronavirus, SARS-CoV-2, is waarschijnlijk afkomstig van vleermuizen, maar het onderging wijzigingen waardoor het nu ook mensen kan ziek maken. De aandoening bij de mens heet Covid-19 (afkomstig van CoronaVirus Disease 2019).

2. Wat zijn de symptomen van een coronavirus-besmetting?

Onderzoek van meer dan 72.000 Chinese personen besmet met coronavirus, leert dat de infectie begint met hoestenkoorts en kortademigheid. Ook spierpijn en vermoeidheid kunnen voorkomen. Naar schatting acht op tien gevallen kent een mild verloop, maar bij 2 op 10 veroorzaakt dit coronavirus een longontsteking die in ongeveer 2 op 100 gevallen fataal afloopt. 

3. Hoe gevaarlijk is het coronavirus?

Er sterven nog steeds veel meer mensen door griep dan door Covid-19, maar op zich blijkt het coronavirus dodelijker: uit de eerste cijfers schatten onderzoekers het risico op overlijden bij een coronabesmetting op ongeveer 2% (Chinees onderzoek), terwijl dat voor griep veel minder is (ongeveer 0,1%). In beide gevallen zijn de slachtoffers vooral ouderen en mensen met een verzwakte weerstand. In totaal zijn er veel meer griepgevallen dan coronagevallen, daarom zeggen wetenschappers dat griep gevaarlijker is. 

4. Waarom worden er zo veel maatregelen genomen voor corona, terwijl meer mensen overlijden door griep?

Wetenschappers en overheden zijn uiterst voorzichtig, omdat we het gedrag van het nieuwe coronavirus nog niet goed kennen. Door gezamenlijke inspanningen weten we vandaag bijvoorbeeld dat je het coronavirus via hoesten en niezen kan doorgeven en dat het waarschijnlijk ook eventjes kan overleven op oppervlakken die besmette mensen aanraakten, bijvoorbeeld een deurklink. 

Een tweede belangrijke reden: we hebben wel een vaccin tegen griep, maar nog niet tegen coronavirus.

5. Hoe kan je jezelf het best beschermen tegen een besmetting met coronavirus?

De beste preventieve maatregel is dezelfde als voor griep: zeer geregeld je handen wassen en je mond bedekken als je moet hoesten. Mondmaskers hebben weinig zin. Ze zijn vooral zinvol om anderen in je omgeving te beschermen wanneer je zelf besmet bent. Lees ook onze analyse hierover. Overigens, stel dat je voorbij iemand wandelt op straat die besmet zou zijn, is de kans dat je zelf ziek wordt nog zeer klein. Je moet al een tijdje in de buurt van een besmet persoon zijn om ook besmet te geraken.

6. Zijn drastische maatregelen, zoals quarantaine, echt nodig?

We kennen het coronavirus nog steeds niet goed. Om te vermijden dat het zich over de wereld verspreidt, is het belangrijk om het besmettingsrisico zoveel mogelijk te beperken. Van de mensen die met het virus besmet zijn, maakt de meerderheid een milde vorm door. Mogelijk hebben sommigen er helemaal geen last van. Om te vermijden dat zij zonder dit te beseffen ouderen en chronische patiënten besmetten, die dan wel ernstig ziek kunnen worden, zijn deze quarantainemaatregelen het meest efficiënt. Vergeet niet: er is geen vaccin om deze groepen te beschermen, zoals voor griep.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

De aandacht voor het coronavirus maakt veel mensen ongerust. Dat hoeft niet. Wetenschappers zijn volop bezig om het gedrag van dit virus te bestuderen én met de ontwikkeling van een vaccin. Internationaal werken ze goed samen. 

De quarantainemaatregelen die genomen worden, zijn bedoeld om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Voor gezonde personen lijken ze misschien overdreven, maar ze zijn wel erg nuttig om oudere personen en mensen met chronische aandoeningen te beschermen: zij lopen immers het meest risico om ernstig ziek te worden. 

De aandoening die het coronavirus veroorzaakt, Covid-19, is weinig dodelijk: naar schatting 98% geneest zonder probleem. In totaal sterven meer mensen door griep. Dat griep niet zo’n heisa veroorzaakt, heeft te maken met twee dingen: het gedrag van het griepvirus is zeer goed gekend en is bijna voorspelbaar én we hebben een griepvaccin. Dat is niet perfect, maar wel nuttig voor kwetsbare groepen.

Conclusie

Mocht het coronavirus in België opduiken, dan zullen de nodige maatregelen getroffen worden om verdere verspreiding tegen te gaan. Deze maatregelen lijken misschien drastisch, maar zijn erg belangrijk om ouderen en personen met een verzwakte weerstand te beschermen. Voor hen kan een besmetting fataal zijn. Stel dat zij massaal ziek worden, dan kan onze gezondheidszorg dat niet voldoende opvangen. Het virus is weinig dodelijk voor gezonde personen, 98% geneest spontaan. Wat de individuele preventie betreft: geregeld je handen wassen is veel nuttiger dan rondlopen met een masker.