Worden antibiotica straks vervangen door… zuurstof?

Door zuurstofgas te splitsen in ongebonden zuurstofatomen – zuurstofradicalen – beschikken wetenschappers over een nieuw wapen tegen multiresistente bacteriën.

Ongebonden zuurstofatomen staan bij chemici bekend om hun agressieve karakter: in hun zoektocht naar een partneratoom (om zuurstofgas te vormen) kunnen ze complete moleculen uit elkaar rukken. Zuurstofradicalen zijn dan ook berucht om de schade die ze kunnen aanbrengen aan weefsels, op microscopisch niveau.

Waarom die kracht dan niet benutten in de steeds spannender wordende strijd tegen multiresistente bacteriën – stammen van ziektekiemen die ongevoelig zijn voor meerdere antibiotica en die daardoor een zeer ernstige infecties kunnen veroorzaken, soms met dodelijke afloop? Medici proberen het al jaren door lichtgevoelige moleculen in de buurt van bacteriën te plaatsen en ze vervolgens met licht te beschijnen. De moleculen ontbinden dan het zuurstofgas in hun buurt, waardoor er zuurstofradicalen ontstaan die de lokale bacteriënpopulatie om zeep helpen.

Maar het probleem tot nu zat ‘m in het strategisch plaatsen van de lichtgevoelige moleculen. Die zijn meestal hydrofoob en aarden daardoor moeilijk in een waterige omgeving – waar bacteriën dan weer welig tieren.Amerikaanse wetenschappers lijken dat euvel nu te hebben verholpen. Ze voorzagen de bestaande moleculen aan met nanodeeltjes van verschillende metaalsoorten, waardoor ze niet alleen hydrofiel werden maar ook nog eens veel meer zuurstofradicalen produceerden dan voorheen.

De vorsers willen de verbeterde moleculen nu gaan verwerken in een gel, die gemakkelijk aan te brengen is op oppervlakken – zowel van materialen als menselijk weefsel. Ze toonden ook al aan dat de geproduceerde zuurstofradicalen geen huidcellen doden, precies omdat ze zich meer ophouden in de buurt van de bacteriën.