Bergen boosten soortvorming

04 april 2017 door SST

Bergen zijn, net als regenwouden, echte hotspots van biodiversiteit. Maar waarom soorten er sneller ontstaan en evolueren, was altijd puur giswerk. Tot nu.

Als bergen oprijzen veranderen ze het landschap ingrijpend en verstoren ze de bestaande habitats van planten en dieren. Daardoor raken lokale planten- en diersoorten geïsoleerd en gaan ze sneller evolueren. Dat is een wetmatigheid in de evolutiebiologie. Deze hypothese staat al lang als een huis, maar het blijft natuurlijk een hypothese. Nu heeft een team van Amerikaanse en Chinese biologen echter een grote hoeveelheid bewijs verzameld die de stelling hard maakt.

Onderzoek op de hellingen van de Hengduan Shan

De biologen verrichten een tijdlang veldwerk op de hellingen van de Hengduan Shan, een gebergte in het westen van China dat vlak boven Myanmar ligt en aan de oostelijke rand van de Himalaya grenst. De Hengduan Shan zijn betrekkelijk jong – ze werden ‘slechts’ 8 miljoen jaar geleden gevormd, veel later dan bijvoorbeeld de Himalaya – en ze liggen in een redelijk gematigd klimaat. Als je er rondwandelt zou je je in de Alpen of de Rocky Mountains wanen, met dat verschil dat er veel en veel meer planten- en diersoorten voorkomen.

De onderzoekers reconstrueerden de stamboom van duizenden plantensoorten uit de Hengduan Shan en legden ze naast de stamboom van dezelfde planten in de aanpalende Himalaya

De onderzoekers maakten een nauwgezette analyse van duizenden plantensoorten, zowel van huidige planten als van fossiele sporen, waarna ze via fylogenetische analyse een stamboom konden reconstrueren. Die legden ze naast de stamboom van dezelfde planten in de aanpalende Himalaya. Wat bleek: tijdens de vorming van de Hengduan Shan merkten de biologen een duidelijke versnelling op in de soortvorming en de evolutionaire diversificatie, terwijl in de Himalaya tijdens die periode de evolutie z’n gewone gangetje bleef gaan.