Cyclonen schuiven op richting poolgebied

De gebieden waar cyclonen hun maximale intensiteit bereiken, zijn sinds 1980 ruim 150 kilometer noordelijker en zuidelijker opgeschoven.

Omgerekend 56 kilometer – een halve breedtegraad – per tien jaar: aan die ratio schuiven cyclonen op richting Noord- en Zuidpool. Dat blijkt uit een studie van de Amerikaanse National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA), gepubliceerd in Nature.

Tropische cyclonen kunnen enorme rukwinden en hevige overstromingen veroorzaken. Door de langzame verplaatsing van cyclonen lopen mensen die op of rond de evenaar wonen wellicht minder risico op zulke natuurrampen, terwijl noordelijker en zuidelijker gelegen kustgebieden meer in gevaar zijn.

Anderzijds zijn sommige regio’s juist afhankelijk van cyclonen, met name om hun watervoorraad op peil te houden. De bevolking in die streken zou dus juist het slachtoffer worden van wegtrekkende stormen.

De ‘poolwaartse migratie’, zoals de onderzoekers het fenomeen noemen, is evenwel niet overal even prominent. Het doet zich vooral voor boven de Grote en de Indische Oceaan, maar niet of nauwelijks boven de Atlantische Oceaan.

Ook tropen verschuiven

De verschuiving van de cyclonen doet denken aan een ander fenomeen, dat in het verleden al vaak is vastgesteld en bestudeerd: de uitbreiding van het tropengebied, de regio tussen de Kreeftskeerkring en de Steenbokskeerkring. ‘De snelheid waaraan de tropische cyclonen naar de polen opschuiven, loopt gelijk met de snelheid van de tropische expansie’, zegt hoofdonderzoeker Jim Kossin. ‘De omgevingsfactoren die de ontwikkeling van cyclonen beïnvloeden, worden kennelijk gestuurd door het tropengebied.’

Wetenschappers schrijven de uitbreiding van de tropen toe aan door mensen veroorzaakte fenomenen, zoals de aantasting van de ozonlaag en de stijgende luchtvervuiling. (adw)